Osprzęt do siłowników dociskowych D16 - D100

Wśród wielu oferowanych produktów szczególne miejsce zajmuje osprzęt do siłowników dociskowych o średnicach od D16 do D100. Siłowniki dociskowe, zwane również siłownikami krótko­skokowymi bądź kompaktowymi, wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie liczy się krótki skok, niewielkie gabaryty oraz duża siła docisku przy zachowaniu precyzji ruchu. Takie siłowniki, wraz z dedykowanym osprzętem, stanowią niezastąpiony element w wielu gałęziach przemysłu – od montażu elektroniki po produkcję maszyn.

Do najważniejszych akcesoriów w tej kategorii należą uchwyty czujników oraz same czujniki pola magnetycznego. Ich zadaniem jest umożliwienie dokładnego monitorowania położenia tłoka siłownika dociskowego w trakcie pracy. Dzięki tym elementom operator lub sterownik PLC otrzymuje jasny sygnał, czy tłok osiągnął wymaganą pozycję krańcową (docisk) bądź został cofnięty. Ma to kluczowe znaczenie w aplikacjach, w których wymagana jest weryfikacja obecności detalu, kontrola jakości czy synchronizacja kilku siłowników w jednej sekwencji produkcyjnej.

Uchwyt czujnika do siłownika dociskowego D16–D100, kanałek trapezowy to akcesorium zaprojektowane pod kątem rowka trapezowego w korpusie siłownika. Wielu producentów siłowników dociskowych stosuje rowki trapezowe w obudowie (w odróżnieniu od rowka typu T czy C), co wymaga dedykowanego uchwytu, aby czujnik pola magnetycznego można było stabilnie i pewnie zamontować. Ten uchwyt wyróżnia się odpowiednim profilem, pasującym do trapezu w korpusie, a ponadto zapewnia płynną regulację położenia czujnika wzdłuż siłownika.

Drugim rozwiązaniem montażowym jest Uchwyt czujnika pola magnetycznego rowek trapez, który również przystosowano do siłowników dociskowych o średnicach D16–D100, jednak w wariancie rowka trapezowego typu 2. Różnica może tkwić w innych wymiarach rowka bądź w sposobie dokręcania śrub. Producent dba o to, by w katalogach precyzyjnie opisać, do jakich modeli siłowników dociskowych pasuje dany uchwyt, a także by ułatwić użytkownikowi dobór idealnie kompatybilnego rozwiązania.

Czujnik pola mag. typu T 24V DC BALLUFF –2m oraz Czujnik pola mag. typu T 24V DC BALLUFF –0,3 m to natomiast urządzenia wykrywające obecność magnesu zamontowanego w tłoku siłownika dociskowego. Dzięki działaniu na zasadzie styku zwiernego (NO, styk normalnie otwarty) i wyjścia PNP, czujniki te wysyłają sygnał elektryczny do sterownika, kiedy magnes tłoka znajdzie się w zasięgu ich pola detekcji. Czujniki te cechuje zasilanie 24 V DC, odporność na zwarcie i odwróconą polaryzację, a także stopień ochrony IP67, co gwarantuje pracę w wymagających warunkach przemysłowych.

Typ T (tzw. rowek T) wskazuje, że czujniki standardowo przeznaczone są do rowka typu T. Aby jednak zamontować je w rowku trapezowym, stosuje się adapter lub dedykowany uchwyt. Producent przewiduje takie rozwiązania w postaci gotowych zestawów (uchwyt + czujnik), co znacznie upraszcza zakupy i instalację. Użytkownik otrzymuje komplet, który można w prosty sposób zmontować na siłowniku dociskowym, niezależnie od marki samego siłownika, o ile jego kanałek pasuje do w/w specyfikacji.

CPP PREMA zwraca szczególną uwagę na jakość materiałów użytych w produkcji uchwytów czujników. W zależności od potrzeb branży stosuje się stal nierdzewną, ocynkowaną stal węglową bądź anodowane aluminium – tak, by zapewnić odporność na korozję, uderzenia, wibracje i wysoką temperaturę. Jeśli siłownik pracuje w warunkach wilgotnych, w kontakcie z mediami agresywnymi czy przy dużej różnicy temperatur, dostępne są opcje dedykowane, spełniające surowsze normy. Podobnie jest z samymi czujnikami – w zależności od wersji, mogą być oferowane z różną długością przewodu, innym typem wtyczki (M8x1, M12x1) czy dodatkowym wskaźnikiem LED.

Dlaczego siłowniki dociskowe w ogóle potrzebują montażu czujników pola magnetycznego? Najczęściej w celu automatycznej kontroli procesów. Gdy tłok dociska element w procesie montażu, kluczowe jest potwierdzenie, że docisk osiągnął wymaganą siłę lub skok – wówczas sterownik może zapalić sygnał gotowości, rozpocząć kolejne operacje (np. zgrzewanie, wiercenie, lutowanie) bądź wygenerować alarm, jeśli tłok nie doszedł na miejsce (co może wskazywać, że elementu brakuje bądź nastąpiła kolizja).

Warto także wspomnieć, że firma CPP PREMA zapewnia wsparcie techniczne i obszerne dokumentacje, dzięki którym inżynierowie i służby utrzymania ruchu mogą łatwo zintegrować uchwyty i czujniki w swoich liniach produkcyjnych. W instrukcjach odnajdziemy wymiary rowka trapezowego, momenty dokręcania śrub czy zalecenia co do minimalnego promienia gięcia przewodu czujnika. Taka dbałość o detale pozwala uniknąć błędów montażowych, gwarantuje niezawodność i bezawaryjność układów pneumatyki.

Sekcja ta skupia się na szczegółowym przedstawieniu, w jakich sytuacjach i branżach stosuje się uchwyty czujników i czujniki pola magnetycznego do siłowników dociskowych D16–D100. Zrozumienie charakteru zastosowań ułatwia optymalny dobór akcesoriów i lepsze wykorzystanie potencjału siłowników pneumatycznych o krótkich skokach i dużych siłach dociskowych.

1. Linia montażowa i prasy dociskowe 

W automatyce przemysłowej siłowniki dociskowe często pełnią rolę mini­pras, które z dużą siłą, lecz krótkim skokiem, dociskają element w operacji montażowej. Może to być wciskanie łożyska, nitowanie, składanie dwóch części obudowy czy zaciskanie złączki. W takim środowisku, czujnik pola magnetycznego przymocowany do korpusu siłownika jest konieczny, aby informować sterownik, że tłok dotarł do końcowego położenia. 

Uchwyty czujników w rowku trapezowym gwarantują stabilność nawet przy intensywnych wibracjach czy uderzeniach powstających w fazie docisku. Operator zyskuje pewność, że sygnał z czujnika nie zostanie zaburzony przez przypadkowe przesunięcie.

2. Branża motoryzacyjna i obróbka metali 

W warsztatach i fabrykach motoryzacyjnych siłowniki dociskowe występują w stołach obrotowych, zaciskach spawalniczych czy modułach testujących szczelność komponentów. Uchwyty czujników montowane w rowku trapezowym pozwalają zachować niewielkie gabaryty całej instalacji, co jest istotne w kompaktowych liniach. Czujniki Balluff typu T (24 V DC) wyposażone w przewody 0,3 m bądź 2 m są standardem w systemach sterowania PLC, dzięki kompatybilności z wejściami cyfrowymi i obwodami PNP. 

Gdy siłowniki dociskowe służą do szybkich, cyklicznych ruchów, czujnik musi być trwały i odporny na zwarcia czy przepięcia. Firma CPP PREMA oferuje czujniki z IP67 oraz zabezpieczeniami przed odwrotną polaryzacją, co eliminuje uszkodzenia przy błędnym podłączeniu. Jednocześnie uchwyty z porządnym dociskiem do rowka nie poluzują się przy kilkuset cyklach na godzinę.

3. Przemysł spożywczy i opakowaniowy 

W branży spożywczej docisk jest potrzebny w maszynach pakujących (np. zgrzewanie opakowań, etykietowanie, docisk w czasie formowania blistrów). Siłowniki dociskowe D16–D100 w wersji nierdzewnej łączą się z uchwytami czujników, również wykonanymi z materiałów odpornych na korozję (np. stal nierdzewna, anodowane aluminium). Dzięki temu instalacja wytrzymuje częste mycie i kontakt z detergentami. 

Czujniki magnetyczne pozwalają automatycznie sterować cyklem pakowania – wystarczy, że system wykryje, kiedy tłok docisnął folię, i włącza kolejną sekwencję (zgrzewanie termiczne, odcinanie czy naklejenie etykiety). Możliwość stosowania krótszego lub dłuższego przewodu (0,3 m lub 2 m) daje operatorowi elastyczność w organizacji szafy sterowniczej.

4. Robotyka i manipulatory 

Roboty typu pick-and-place, w których czasem używa się siłowników dociskowych jako napędów chwytaków czy popychaczy, często potrzebują niezawodnej informacji o pozycji tłoka. Uchwyty w rowku trapezowym instalowane w zespole z czujnikiem Balluff zapewniają minimalny profil zabudowy, co jest kluczowe w kompaktowych manipulatorach. 

Czujniki te mogą ponadto sygnalizować osiągnięcie konkretnego położenia docisku, co pozwala uniknąć uszkodzenia delikatnych elementów, np. płytek PCB. Robot rozpoznaje sygnał z czujnika i momentalnie zatrzymuje ruch, by nie doprowadzić do zgniecenia detalu.

5. Produkcja elektroniki i montaż precyzyjny 

Małe siłowniki dociskowe (D16, D20) idealnie sprawdzają się przy montażu komponentów elektronicznych, styków czy mikrołączników. W takich aplikacjach wymagana jest niezwykła precyzja oraz wielokrotnie powtarzany cykl ruchu. Uchwyty czujników muszą pewnie trzymać czujnik, nie powodując wibracji ani odchyleń. 

Zaletą czujnika pola magnetycznego jest brak mechanicznego styku z tłokiem – wystarczy magnes w tłoku, by detektor wykrył jego zbliżenie. To przekłada się na brak zużywania się styków, cichą pracę i długą żywotność. 

6. Kontrola jakości i badania laboratoryjne 

W laboratoriach testowych siłowniki dociskowe służą do precyzyjnego wywierania siły na próbkę. Czujniki magnetyczne zamontowane w uchwycie dają informację o głębokości docisku i pozwalają łączyć dane z czujników siły. Dzięki temu system automatycznie przerywa docisk w momencie osiągnięcia zadanej wartości. 

Uchwyty w rowku trapezowym gwarantują stabilność nawet wtedy, gdy konstrukcja laboratorium jest często przezbrajana. Badacze mogą łatwo przesunąć uchwyt wzdłuż rowka, dopasowując odczyt pozycji tłoka do nowej metodologii testowej.

7. Linie do obróbki drewna i mebli 

Choć siłowniki dociskowe kojarzą się raczej z branżą metalową lub spożywczą, bywają też używane przy dociskaniu elementów drewnianych czy formowaniu płyt wiórowych. W takich systemach czujniki pola magnetycznego pozwalają wykryć, że tłok docisnął płytę do stołu. Montaż w rowku trapezowym zapobiega gromadzeniu się wiórów w szczelinie między obudową siłownika a czujnikiem, a także chroni akcesorium przed wstrząsami.

8. Prasy przemysłowe i systemy docisku 

W małych prasach pneumatycznych, gdzie tłok ma kilkunastomilimetrowy skok, siłowniki dociskowe D50 czy D63 generują ogromne siły. Wówczas uchwyt czujnika w rowku trapezowym musi być wyjątkowo wytrzymały i stabilny. Czujnik Balluff typu T (24 V DC) z kablem 2 m bez trudu komunikuje się z głównym sterownikiem, sygnalizując osiągnięcie krańcowego docisku. W branży motoryzacyjnej taką konfigurację zobaczymy w stacjach prób czy w stołach do walidacji części.

 9. Energetyka i przemysł ciężki 

Bywa, że w niektórych instalacjach energetycznych lub w przemyśle ciężkim używa się siłowników dociskowych do blokowania zaworów czy klap. Akcesoria (uchwyt i czujnik) powinny jednak być przystosowane do wysokich temperatur lub zapylenia. Wersje czujników bez LED (bądź z wzmocnionym IP67) i uchwyty ze stali nierdzewnej spełnią te wymogi. Tłok dociskowy dociska zawór, a czujnik potwierdza, że klapa jest zamknięta i instalacja może pracować w bezpiecznym reżimie.

10. Modernizacje i retrofity linii produkcyjnych 

Wreszcie, warto wspomnieć o modernizacjach starszych linii produkcyjnych. Często w starszych maszynach brakowało elementów sygnalizacji docisku – operator musiał bazować na wskaźnikach mechanicznych lub czujniku krańcowym. Dziś, dzięki zamontowaniu uchwytów do rowka trapezowego (o ile siłownik dociskowy ma taki rowek) i czujników pola magnetycznego, można zautomatyzować monitoring pozycji tłoka. W efekcie linia staje się bezpieczniejsza, a automatyka zyskuje więcej danych do optymalizacji procesu.

Ta sekcja służy przybliżeniu najważniejszych parametrów technicznych, które determinują poprawny dobór i eksploatację: 

- Uchwyt czujnika do siłownika dociskowego D16–D100 (kanałek trapezowy), 

- Uchwyt czujnika pola magnetycznego rowek trapez, 

- Czujnik pola mag. typu T 24V DC BALLUFF –2m, 

- Czujnik pola mag. typu T 24V DC BALLUFF –0,3 m.

1. Kompatybilność i wymiary 

1. Uchwyt czujnika do siłownika dociskowego D16–D100 kanałek trapezowy: 

   - Przeznaczony do obudów siłowników, w których fabrycznie wykonano rowek trapezowy (ścianki rowka ułożone pod kątem). 

   - Zakres średnic: D16, D20, D25, D32, D40, D50, D63, D80, D100. 

   - Możliwe minimalne i maksymalne szerokości rowka, np. 7–10 mm przy głębokości 5 mm (parametry przykładowe; rzeczywiste w dokumentacji). 

   - Śruby M3 lub M4, w zależności od wielkości uchwytu. 

2. Uchwyt czujnika pola magnetycznego rowek trapez: 

   - Drugi wariant do rowka trapezowego o innych wymiarach, np. 5–8 mm szerokości. 

   - Regulacja położenia czujnika na długości rowka dzięki fasolkowym otworom. 

3. Czujnik pola mag. typu T 24V DC BALLUFF –2m: 

   - Standardowy typ T (na rowek T) – do montażu w rowku trapezowym potrzebny adapter lub dedykowany uchwyt. 

   - Napięcie zasilania 10–30 V DC, wyjście PNP NO, prąd obciążenia do 200 mA. 

   - Długość przewodu 2 m, płaszcz PUR, LED sygnalizacyjna, IP67. 

   - Maksymalna temperatura otoczenia +85°C. 

   - Zabezpieczenie przed zwarciem i odwrotną polaryzacją. 

4. Czujnik pola mag. typu T 24V DC BALLUFF –0,3 m: 

   - Identyczne parametry elektryczne, lecz przewód krótszy – 0,3 m, zakończony zwykle złączem M8x1. 

   - IP67, dopuszczalne ciśnienie do 10 bar (choć w dociskowych rzadko przekraczamy 8 bar). 

2. Materiały 

- Uchwyty: stal węglowa ocynkowana lub stal nierdzewna, ewentualnie odlewy aluminium anodowanego. Tworzywo sztuczne (POM, PA66) może być stosowane do małych średnic. 

- Obudowa czujnika: tworzywo sztuczne (PBT, PA6) o wysokiej odporności mechanicznej. Przewód w oplocie PUR, z wysoka elastycznością i odpornością na oleje.

3. Sposób montażu i regulacja 

- Uchwyt nakłada się na rowek trapezowy siłownika dociskowego i zaciska śrubami dociskowymi, zwykle M2–M4, z momentem 0,5–2 Nm (zależnie od rozmiaru). 

- Czujnik wsuwany w gniazdo uchwytu, blokowany śrubą M2–M3, ewentualnie kluczem imbusowym. 

- Drobne otwory fasolkowe w uchwycie pozwalają przesunąć czujnik wzdłuż rowka, by precyzyjnie ustawić punkt detekcji magnesu w tłoku. 

4. Parametry elektryczne czujników 

- Zasilanie 24 V DC (dopuszczalne 10–30 V). 

- Wyjście PNP NO – logicznie: brak magnesu = stan 0, wykrycie magnesu = stan 1. 

- Zakres temperatury –25 do +85°C, co odpowiada większości aplikacji przemysłowych. 

- Prąd obciążenia 100–200 mA, co zwykle wystarcza do wysterowania wejścia PLC. 

- Diody LED sygnalizujące załączenie – ułatwiają szybką diagnozę na linii produkcyjnej. 

5. Długość przewodu i złącze 

- 2 m lub 0,3 m standardowo. Możliwe inne długości (np. 5 m) na życzenie. 

- Zazwyczaj przewód jest zakończony wolnymi końcami (BN, BK, BU) bądź wtyczką M8x1 prostą/kątową. 

- Wtyczka M8x1 – w wersji S49 oznacza najczęściej standard 3-pinowy: brązowy (+24 V), niebieski (0 V), czarny (sygnał). 

6. Odporność mechaniczna i środowiskowa 

- IP67 oznacza ochronę przed pyłem i zanurzeniem na głębokość do 1 m przez 30 minut. W praktyce wystarcza do zwykłych warunków przemysłowych (kontakt z pyłem, rozbryzgami wody). 

- Zabezpieczenie przed zwarciem i odwrotną polaryzacją chroni czujnik przed błędnym podłączeniem, co istotne w szybkich akcjach serwisowych. 

- Uchwyty z ocynkiem lub nierdzewne zapewniają odporność na korozję w większości środowisk, np. wilgoć, mgłę olejową. 

7. Normy i certyfikaty 

- Producent (Balluff / CPP PREMA) deklaruje zgodność z dyrektywami: 

  - EMC (kompatybilność elektromagnetyczna), 

  - LVD (niskonapięciowa) – w przypadku zasilania DC 24 V, 

  - Machinery Directive, jeśli dotyczy. 

- Niektóre warianty mogą mieć dopuszczenia do pracy w strefie zagrożonej wybuchem (ATEX), ale te standardowe, opisane tu, najczęściej działają poza strefami ATEX.

8. Rozróżnienie poszczególnych średnic 

- D16 – siłownik dociskowy najmniejszy, uchwyt i czujnik będą miniaturowe, śruby M2–M3. 

- D25 – popularna średnica, w której rozmiar rowka trapezowego bywa większy. 

- D40 i D50 – wymaga większych uchwytów, mocniejszych śrub. 

- D100 – największe dociski. Uchwyty muszą być naprawdę solidne, by nie poluzować się przy siłach rzędu kilkunastu kN. 

9. Testy i gwarancja 

CPP PREMA zwykle prowadzi testy w laboratoriach, sprawdzając wytrzymałość uchwytów przy wstrząsach i wibracjach, a także żywotność czujników w cyklach pracy. Standardowa gwarancja obejmuje wady materiałowe i wykonawcze, jednak uszkodzenia mechaniczne (np. nadmierne siły boczne) mogą leżeć poza zakresem gwarancji. 

10. Kompatybilność z innymi siłownikami 

Choć nazwa wskazuje na przeznaczenie do siłowników dociskowych D16–D100, w praktyce uchwyty i czujniki można stosować także w innych siłownikach wyposażonych w rowek trapezowy o zbliżonych wymiarach. Zaleca się jednak sprawdzić rysunki w dokumentacji bądź skonsultować z działem technicznym, by uniknąć kolizji wymiarowej. 

11. Wymiary rowka trapezowego 

Przykładowo, rowek trapezowy może mieć szerokość górną 7,5 mm, dolną 6,5 mm i głębokość 4 mm (wartości przykładowe). Uchwyt z reguły posiada szczęki dopasowujące się do tych wymiarów z małą tolerancją, rzędu ±0,1 mm. Jeśli rowek jest zbyt luźny, czujnik może się poruszać i fałszywie sygnalizować brak / obecność magnesu. 

12. Aspekty użytkowe 

- Czas reakcji czujnika: typowo <1 ms, co wystarcza w większości aplikacji dociskowych. 

- Dokładność pozycjonowania: zależy od szerokości strefy detekcji i szczelin między uchwytem a korpusem. Zwykle tolerancja wynosi 0,1–0,2 mm w wymiarze osiowym. 

- Możliwość szybkiego przezbrojenia: przesunięcie uchwytu w rowku trapezowym nie wymaga demontażu siłownika; wystarczy poluzować śrubę, przesunąć i dokręcić. 

W tej sekcji przyglądamy się bliżej, jakie materiały znajdują zastosowanie w produkcji akcesoriów (uchwytów, czujników) do siłowników dociskowych D16–D100, oraz dlaczego tak ważne jest ich odpowiednie dobranie do warunków pracy:

1. Stal węglowa 

Wielu producentów akcesoriów stosuje stal węglową (np. S235, C45) w elementach uchwytów. Jest ona:

- Wytrzymała mechanicznie przy stosunkowo niskich kosztach, 

- Łatwa w obróbce skrawaniem i formowaniu, 

- Może być ocynkowana lub malowana proszkowo, co zabezpiecza przed korozją. 

Takie uchwyty stają się dobrym wyborem do aplikacji w przemyśle ogólnym, gdzie nie występuje nadmierna wilgoć ani agresywne chemikalia.

2. Stal nierdzewna 

W branży spożywczej, medycznej czy chemicznej, a także tam, gdzie wymagane jest częste mycie maszyn, używa się stali nierdzewnej (AISI 304, 316). Dzięki temu uchwyt do rowka trapezowego zachowuje pierwotny wygląd i właściwości mechaniczne nawet po kontakcie z wodą, detergentami bądź kwasami. Cena takiego wykonania rośnie, jednak wydłuża się żywotność elementu, a także spełnia się rygory higieniczne.

3. Aluminium anodowane 

Niektórzy producenci sięgają po aluminium (np. AW 6060, AW 6082) do produkcji uchwytów, ze względu na:

- Niską masę, przydatną w robotyce i manipulatorach, 

- Odporność na korozję po anodowaniu, 

- Łatwość wytwarzania precyzyjnych profili. 

Anodowana powierzchnia charakteryzuje się większą twardością i odpornością na zarysowania. W siłownikach dociskowych taka lekka konstrukcja jest cenna, bo minimalizuje bezwładność. 

4. Tworzywa sztuczne 

W mniejszych uchwytach – np. do D16, D20 – stosuje się niekiedy tworzywa sztuczne, jak POM, PA6 czy poliwęglan. Materiał taki może wystarczyć w warunkach o niewielkich obciążeniach mechanicznych, zapewniając jednocześnie odporność na korozję. Tworzywa są przyjazne w aplikacjach, w których waga jest kluczowa, i gdzie nie występują silne uderzenia czy bardzo wysokie temperatury.

5. Powłoki i zabezpieczenia 

Niezależnie od bazowego materiału, producenci używają często dodatkowych warstw ochronnych:

- Ocynk galwaniczny (5–20 µm) – zapobiega korozji w standardowych warunkach przemysłowych, 

- Ocynk ogniowy (40–80 µm) – bardziej odporna powłoka, przydatna przy intensywnym kontakcie z wilgocią, 

- Fosforanowanie – przed malowaniem proszkowym, ułatwia przyczepność farby, 

- Anodowanie aluminium – wytwarza twardą warstwę tlenku, chroniącą przed ścieraniem.

6. Elementy elektroniczne w czujnikach 

Czujniki BALLUFF zawierają w sobie: 

- Cewki, Hall-sensory do wykrywania pola magnetycznego, 

- Układy elektroniczne odpowiadające za wzmacnianie sygnału i generowanie wyjścia PNP/NPN, 

- Diodę LED do sygnalizacji detekcji magnesu. 

Obudowę czujnika stanowią zwykle tworzywa sztuczne (np. PBT) wytrzymałe na uderzenia i temperaturę do 85°C (lub 105°C w niektórych wariantach). 

7. Łączenie materiałów 

Wielokrotnie spotka się konstrukcje hybrydowe: np. korpus uchwytu stalowy, a wkładka dociskowa z tworzywa. Umożliwia to płynną regulację bez rysowania korpusu siłownika dociskowego, co jest przydatne przy częstych zmianach położenia. 

8. Recykling i ekologia 

Stal, aluminium, a nawet tworzywa sztuczne, można poddać recyklingowi. Projektanci dążą do minimalizowania ilości materiału w uchwycie, by zredukować masę, koszty i ślad węglowy. W obliczu rosnących wymogów ekologicznych coraz częściej w dokumentacjach pojawiają się informacje o certyfikatach ISO 14001 czy użytych surowcach wtórnych.

9. Wytyczne branżowe 

W branży spożywczej najważniejsza jest odporność na korozję i higiena (łatwe mycie, brak porowatych powierzchni), więc preferuje się stal nierdzewną lub anodowane aluminium. W branży motoryzacyjnej kluczowa staje się wytrzymałość dynamiczna, stąd grubsze stalowe elementy. Natomiast w urządzeniach mobilnych (roboty, manipulatorach) liczy się lekkość, co faworyzuje aluminium i tworzywa.

10. Temperatura pracy i stabilność wymiarowa 

Jeżeli siłownik dociskowy pracuje w podwyższonej temperaturze (np. w procesach spawalniczych lub w piecach), materiał uchwytu i czujnika musi wytrzymać te warunki. Stal węglowa czy nierdzewna generalnie radzi sobie do 200–300°C (zależnie od powłoki), natomiast aluminium powyżej 120°C może tracić twardość. Tworzywa sztuczne w czujnikach potrafią wytrzymać do 85–105°C (w zależności od specyfikacji). Przekroczenie tych wartości bywa ryzykowne dla szczelności IP i stabilności wymiarowej.

11. Proces obróbki i jakość 

CPP PREMA przykłada dużą wagę do obróbki precyzyjnej CNC i kontroli jakości. Dba o to, by każda partia uchwytów zachowywała odpowiednie tolerancje w miejscach styku z rowkiem trapezowym, a także w punkcie mocowania czujnika. Zbyt duże luzy skutkowałyby fałszywymi sygnałami o pozycji tłoka, natomiast nadmierne spasowanie – trudnością w regulacji uchwytu.

12. Trwałość i żywotność 

Prawidłowo dobrane materiały i powłoki sprawiają, że uchwyt czujnika czy sam czujnik może działać wiele lat w aplikacji dociskowej. Nawet przy częstych cyklach i sporych obciążeniach dynamicznych wystarczy okresowa kontrola dokręcenia śrub czy czyszczenie rowka trapezowego, by zachować pełną funkcjonalność. Nieprawidłowe dobranie materiału (np. branie zwykłej stali bez ochrony w środowisku silnie korozyjnym) prowadzi do przyspieszonej rdzy, trudności w regulacji i zaniżenia niezawodności.

Poprawny montaż uchwytów czujników i samych czujników w siłownikach dociskowych (średnice D16–D100) to gwarancja niezawodnej detekcji położenia tłoka. Poniżej prezentujemy instrukcję montażu, bazującą na krótkich zdaniach, stronie czynnej i słownictwie semantycznie powiązanym.

1. Przygotowanie 

1. Odczytaj dokumentację siłownika dociskowego i akcesoriów. Sprawdź, czy rowek trapezowy jest zgodny z wymiarami uchwytu. 

2. Odłącz zasilanie powietrzem. Upewnij się, że tłok siłownika jest w pozycji początkowej, a ciśnienie w układzie spadło do zera. 

3. Oczyść rowek z kurzu, wiórów, smarów. Zalecane użycie sprężonego powietrza i ściereczki.

2. Montaż uchwytu czujnika 

1. Wsuń uchwyt w rowek trapezowy siłownika dociskowego, dopasowując go do kształtu. 

2. Dokręć wstępnie śrubę dociskową (np. M3) w uchwycie. Pozostaw niewielki luz, aby móc regulować pozycję wzdłuż rowka. 

3. Sprawdź idealne przyleganie uchwytu do ścianek trapezu. W razie oporów minimalnie poluzuj śrubę. 

4. Wyznacz punkt detekcji – określ, w jakim położeniu tłoka czujnik ma reagować. Możesz przesunąć uchwyt do strefy końca skoku (np. docisk). 

5. Dokręć śrubę dociskową kluczem dynamometrycznym zgodnie z zalecanym momentem (zwykle 1–2 Nm dla M3, 2–3 Nm dla M4, itp.).

3. Montaż czujnika w uchwycie 

1. Włóż czujnik (np. typu T Balluff) do gniazda uchwytu. Upewnij się, że profil czujnika pasuje i nie wystaje nadmiernie. 

2. Dokładnie ustaw czujnik w osi wzdłużnej, tak aby magnes w tłoku dociskowym przecinał strefę detekcji w wybranym momencie skoku. 

3. Zablokuj śrubę mocującą czujnik w uchwycie (M2–M3). 

4. Sprawdź diodę sygnalizacyjną (jeśli czujnik ją posiada) – w pozycji krańcowej, przy magnesie, LED powinna się zaświecić.

4. Podłączenie elektryczne 

1. Przeprowadź przewód czujnika wzdłuż siłownika, unikając ostrych krawędzi czy promieni zgięcia poniżej zalecanego (np. 10 mm). 

2. Zadbaj o zabezpieczenie kabla przed wibracjami – użyj opasek kablowych, korytek kablowych lub peszli. 

3. Podłącz przewody do listwy w szafie sterowniczej: brązowy (BN) do +24 V DC, niebieski (BU) do 0 V, czarny (BK) do wejścia PLC (PNP NO). 

4. Włącz zasilanie i sprawdź sygnał w sterowniku.

5. Regulacja końcowa i test 

1. Włącz ciśnienie, pozwalając siłownikowi dociskowemu wykonać pełny skok. 

2. Obserwuj moment przełączenia czujnika – LED powinna się zapalić w wybranym położeniu. 

3. Drobne korekty: jeśli czujnik włącza się za wcześnie lub za późno, poluzuj delikatnie śrubę uchwytu i przesuń czujnik o milimetr wzdłuż rowka trapezowego. 

4. Zablokuj ostatecznie śruby, korzystając z klucza dynamometrycznego w granicach 1–2 Nm (dla M3). 

5. Weryfikuj kilkukrotnie ruch siłownika w czasie rzeczywistym, w różnych warunkach (różne ciśnienia, prędkości ruchu), aby upewnić się, że czujnik daje stabilny sygnał.

6. Mocowanie czujnika w dodatkowym adapterze (jeśli rowek T vs. trapez) 

Gdy czujnik typu T wymaga adaptera do rowka trapezowego:

1. Załóż adapter na korpus czujnika, zgodnie z instrukcją. 

2. Wsuń adapter w rowek trapezowy siłownika dociskowego. 

3. Postępuj analogicznie do poprzednich punktów – regulacja, dokręcenie śrub. 

7. Uwagi eksploatacyjne 

1. Unikaj uderzeń w obszarze czujnika – siłowniki dociskowe generują wysokie siły, więc w razie kolizji uchwyt mógłby się uszkodzić. 

2. Smaruj rowek (jeśli to dopuszczalne w danej aplikacji), by zapobiec korozji i ułatwić przesuw uchwytu. 

3. Kontroluj stan przewodu – wibracje lub otarcia o ruchome części mogą przerwać izolację.

8. Montaż wielu czujników 

W sytuacji, gdy potrzebujesz rozpoznawać kilka pozycji tłoka (np. docisk w dwóch krokach), można zamontować dwa lub więcej uchwytów z czujnikami wzdłuż rowka trapezowego. Upewnij się, że każdy uchwyt ma odpowiednią przestrzeń, by nie kolidować z innym. 

Warto zwrócić uwagę na możliwe zakłócenia magnetyczne. Jeżeli tłok zawiera magnes na całej długości, czujniki w zbyt bliskiej odległości mogą wzajemnie wpływać na swoje przełączenia. Zwykle odstęp 10–15 mm wystarcza do uniknięcia interferencji.

9. Montaż w warunkach trudnych (wilgoć, wysoka temp.) 

Jeżeli środowisko jest wilgotne, stosuj uchwyty i śruby ze stali nierdzewnej bądź ocynkowane. Uszczelnij połączenia, aby woda nie wnikała w rowek trapezowy. 

W wysokiej temperaturze (np. 80–100°C) upewnij się, że czujnik dopuszcza takie warunki (niektóre modele do +105°C). Unikaj tworzyw, które mogą się odkształcać.

10. Częste błędy montażowe 

- Niedokładne dokręcenie śrub – skutkuje przesuwaniem uchwytu przy drganiach. 

- Zbyt mocny docisk – może odkształcić profil rowka w siłowniku dociskowym (zwłaszcza w wersjach aluminiowych). 

- Nieprawidłowa polaryzacja – uszkadza elektronikę czujnika. 

- Brak współosiowości – w skrajnych przypadkach czujnik i magnes nie zachodzą na siebie poprawnie, co prowadzi do niepewnej detekcji.

11. Uruchomienie produkcyjne 

1. Po pomyślnych testach na sucho, włącz pełne ciśnienie i docelowe prędkości ruchu siłownika. 

2. Sprawdź powtarzalność sygnału w kilkudziesięciu cyklach. 

3. Monitoruj w sterowniku, czy czujnik nie generuje „drgania” sygnału (fluktuacje). W razie problemów, zmniejsz prędkość dojazdu lub wstaw amortyzator, jeśli siłownik uderza gwałtownie w położenie krańcowe. 

12. Okresowy serwis 

Regularnie sprawdzaj dokręcenie śrub i czystość rowka trapezowego. W zależności od intensywności pracy (np. tysiące cykli dziennie), warto co 3–6 miesięcy przeprowadzić inspekcję. W przypadku zauważenia korozji, wymień uchwyt na nowy lub odśwież powłokę antykorozyjną.