Zawory dławiąco - zwrotne typ 50.5008

Zawory dławiąco-zwrotne wkręcane marki CPP PREMA, w wykonaniu aluminiowym, to wszechstronne i funkcjonalne rozwiązania stosowane powszechnie w układach pneumatyki przemysłowej. Każdy z prezentowanych wariantów – zarówno w typie A, jak i w typie B – został zaprojektowany, aby zapewnić precyzyjną kontrolę przepływu powietrza oraz umożliwić właściwe zarządzanie kierunkiem tego przepływu. Z tego względu zawory te spełniają rolę zarówno regulatorów prędkości siłowników (funkcja dławienia), jak i zabezpieczeń przed niepożądanym cofaniem się medium (funkcja zwrotna).

Te zawory wkręcane (ang. screw-in type) wyróżnia możliwość łatwego zainstalowania w linii przewodów. Montaż odbywa się poprzez wkręcenie zaworu w gwintowany port – może to być np. gniazdo siłownika, trójnik, rozdzielacz lub inny element instalacji pneumatycznej. Dzięki standardowym rozmiarom gwintów (M5, G1/8, G1/4, G3/8, G1/2, G3/4) można je dopasować do niemal każdego systemu. Wśród oferowanych produktów odnajdziemy także opcje dostosowane do specjalnych warunków pracy: z uszczelnieniami Viton, z korpusem i elementami kwasoodpornymi bądź ze specyficznymi rozmiarami przewodów (np. 6x1, 8x1, 12x2, 16x2).

Tym, co czyni zawory dławiąco-zwrotne wyjątkowymi, jest ich zdolność do dławienia przepływu w jednym kierunku (zazwyczaj w kierunku zasilania siłownika, choć w praktyce można je zamontować tak, by dławić wydech) i jednocześnie do swobodnego lub ograniczonego przepływu w kierunku przeciwnym. To podejście idealnie odpowiada potrzebom kontroli prędkości siłownika: chcemy na przykład, aby siłownik wysuwał się powoli i kontrolowanie, lecz cofał szybko (lub vice versa). Dzięki temu wzrasta wydajność cykli pracy, zmniejsza się zużycie podzespołów i ogranicza poziom hałasu.

W rodzinie produktów wskazanych w tej kategorii (Zawory dławiąco - zwrotne aluminiowe, wkręcane) znajdują się między innymi:

1. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/8/G1/8 typ A

2. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/4/G1/4 typ A

3. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/8/G3/8 typ A

4. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/2/G1/2 typ A

5. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/4/G3/4 typ A

6. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany M5/4x1 typ B

7. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/8/na przewód 6x1 typ B

8. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/4/na przewód 8x1 typ B

9. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/8/na przewód 12x2 typ B

10. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/2/na przewód 16x2 typ B

11. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/4/na przewód 16x2 typ B

12. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/4/6x1 typ B

13. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/8/G1/8 typ A wykonanie kwasoodporne

14. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/4/G1/4 typ A uszczelnienia VITON

15. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/8/G1/8 typ A uszczelnienia VITON

16. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/8/8x1 typ B

17. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/4/G1/4 typ A wykonanie kwasoodporne

18. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/8/G3/8 typ A wykonanie KWASOODPORNE

19. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G1/2/G1/2 typ A wykonanie KWASOODPORNE

20. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/8/G3/8 typ A VITON

21. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany kwas. G3/4/G3/4 typ A kwasoodporny

22. Zawór dławiąco-zwrotny wkręcany G3/4/G3/4 typ A

Wszystkie te modele opierają się na sprawdzonej konstrukcji, z korpusem aluminiowym, który jest lekki, odporny na korozję w typowych warunkach pracy i kompatybilny z normami ciśnieniowymi do 10 bar. Wersje kwasoodporne przeznaczone są do pracy w środowiskach agresywnych chemicznie – wówczas korpus i trzpień mogą być wykonane z odpowiednich stopów stali nierdzewnej lub powłok, a uszczelnienia z materiałów wysoce odpornych na substancje chemiczne. Natomiast warianty z uszczelnieniami Viton (FKM) umożliwiają pracę w wyższych temperaturach czy w kontakcie z bardziej wymagającymi mediami (np. olejami syntetycznymi lub substancjami agresywnymi).

Dodatkowym walorem tych zaworów jest dbałość o szczegóły wykonania, np. drobnozwojowy gwint w trzpieniu iglicy, który pozwala na bardzo precyzyjne ustawienie przepływu, czy też starannie obrobione gniazdo kulki zwrotnej. Możliwość wkręcenia bezpośrednio do gwintu w korpusie siłownika lub w złączu sprawia, że instalacja i ewentualna wymiana stają się szybkie. Wystarczy odkręcić stary zawór, wkręcić nowy i dokonać regulacji.

Zawory typu A z reguły posiadają gwint zewnętrzny po obu stronach – np. G1/4/G1/4 – co sprawia, że wkręca się je w gniazdo żeńskie. Z kolei typ B często ma jeden gwint i jednocześnie końcówkę do przewodu (np. 6x1, 8x1, 12x2, 16x2). Dzięki temu można w jeden koniec wkręcić zawór do gniazda w siłowniku, a do drugiego podłączyć przewód o określonej średnicy. To wszystko pozwala inżynierowi swobodnie dopasować wariant do potrzeb projektu.

Zawory dławiąco-zwrotne wkręcane, wytwarzane przez CPP PREMA, należą do uniwersalnych elementów pneumatyki, znajdujących zastosowanie w szerokim spektrum branż i aplikacji. Dzięki możliwości kontroli prędkości ruchu siłowników i jednoczesnej zdolności blokowania czy też ograniczania przepływu w przeciwnym kierunku, można je uznać za kluczowe ogniwo w układach, gdzie wymagana jest precyzja, bezpieczeństwo i wydajność. Poniżej przedstawiamy najważniejsze obszary, w których te zawory doskonale się sprawdzają:

1. Linie montażowe w przemyśle motoryzacyjnym
   W zakładach produkujących podzespoły samochodowe często mamy do czynienia z wieloma siłownikami pneumatycznymi, które muszą działać synchronicznie lub w określonej sekwencji. Zawory dławiąco-zwrotne pozwalają ustawić prędkość wysuwu siłownika na poziomie minimalizującym wstrząsy czy mikrourazy części, a jednocześnie zapewnić szybki powrót. To ważne dla efektywności, gdyż linia nie traci czasu na wolne cofanie. Dodając do tego fakt, że zawory kwasoodporne z uszczelnieniami Viton mogą pracować w otoczeniach narażonych na oleje i chemikalia, czyni je to idealnym wyborem w specjalistycznych strefach produkcyjnych.

2. Maszyny pakujące i przemysł spożywczy
   W branży spożywczej kluczowe jest zachowanie higieny, sterylności i nieinwazyjności w kontakcie z produktem. Zawory w wersji kwasoodpornej (np. G1/4/G1/4 typ A wykonanie kwasoodporne) stosuje się w środowiskach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z substancjami myjącymi bądź przy intensywnym myciu maszyny. Dławienie sprawdza się w momentach dozowania czy delikatnego docisku produktu, a funkcja zwrotna zapobiega przed cofaniem się powietrza zanieczyszczonego w stronę głównego układu sprężonego powietrza.

3. Prasy, formy, maszyny do obróbki metalu
   W zakładach zajmujących się obróbką mechaniczną siłowniki pneumatyczne wykorzystuje się do przenoszenia, dociskania, załadunku i rozładunku elementów. Precyzyjna regulacja prędkości zapobiega zacięciom, nadmiernemu uderzeniu czy uszkodzeniom form. Wersje z uszczelnieniami Viton bywa wykorzystywane w miejscach narażonych na wysoką temperaturę lub smary. Wysoka odporność elastomerów Viton sprawia, że zawór wytrzyma dłużej w wymagających warunkach.

4. Branża chemiczna i farmaceutyczna
   Tutaj z kolei liczy się kwasoodporność, aby zawór nie korodował i nie wydzielał związków mogących zanieczyścić produkt. Dzięki modelom z dopiskiem “wykonanie kwasoodporne” (G1/4/G1/4, G3/8/G3/8, G1/2/G1/2, G3/4/G3/4 – typ A) możliwa jest praca w obecności substancji agresywnych chemicznie. Dodatkowo, w laboratoriach farmaceutycznych i chemicznych cenione jest precyzyjne dozowanie i szybkość reakcji zaworów, co przekłada się na optymalizację procesów badawczych i produkcyjnych.

5. Przemysł drzewny i papierniczy
   Siłowniki używane przy liniach do cięcia, prasowania, formowania czy transportu arkuszy papieru wymagają delikatnego ruchu, by nie uszkodzić krawędzi czy struktury materiału. Zawory dławiąco-zwrotne wkręcane (np. G1/8/na przewód 6x1, G1/4/na przewód 8x1) pozwalają łatwo wmontować się w przewód z pneumatyki, co bywa istotne przy częstych modyfikacjach czy serwisie linii produkcyjnej.

6. Robotyka i automatyka przemysłowa
   Ramiona robotyczne i manipulatory często mają wbudowane siłowniki, które muszą się poruszać w kontrolowany sposób. Kiedy ważna jest powtarzalność ruchów i eliminacja drgań, zawór dławiąco-zwrotny reguluje prędkość. Z kolei funkcja zwrotna zapobiega nieoczekiwanemu cofaniu elementu podczas zaniku ciśnienia. Wersje o małych gwintach (np. M5/4x1 typ B) idealnie sprawdzają się w kompaktowych robotach z ograniczoną przestrzenią montażową.

7. Układy bezpieczeństwa i blokady
   W maszynach, w których siłownik ma utrzymać ciężar (np. zapadka bezpieczeństwa), zawory dławiąco-zwrotne z pewnością zwrotną pozwalają uniknąć gwałtownego opadania elementu po spadku ciśnienia. W ten sposób chroni się operatorów i sprzęt. Dodatkowo, dzięki uszczelnieniom Viton zawór może pracować w podwyższonej temperaturze, jeśli taka występuje w otoczeniu.

8. Transport bliski i logistyka
   W automatycznych systemach przenośników, wózków samojezdnych (AGV) czy manipulatorów, liczy się niska waga i pewność działania zaworów. Aluminiowe korpusy sprawdzają się świetnie, bo są lekkie, a gwinty G1/8 czy G1/4 to standard w instalacjach typowo logistycznych. Dodatkowo, możliwość wkręcania zaworów w różne kształtki lub adaptery (np. 6x1, 8x1, 12x2, 16x2) daje swobodę łączenia z przewodami o rozmaitych średnicach.

9. Instalacje testowe i prototypowe
   W laboratoriach R&D, gdzie często dokonuje się szybkich zmian w konfiguracjach pneumatycznych, wkręcane zawory dławiąco-zwrotne umożliwiają natychmiastowe modyfikacje. Na przykład, gdy chcemy porównać szybkość wysuwu siłownika przy różnych nastawach dławienia, wystarczy kilkanaście sekund na zmianę śruby regulacyjnej. To pozwala naukowcom i inżynierom szybko zbadać różne scenariusze, bez konieczności używania skomplikowanych narzędzi.

10. Maszyny pakujące w branży e-commerce
    Coraz więcej firm e-commerce inwestuje w linie do automatycznego pakowania paczek, sortowania i obsługi zwrotów. Tam siłowniki o różnych rozmiarach sterują klapami, dociskami, zszywkami i taśmownicami. Dzięki zaworom dławiąco-zwrotnym proces pakowania przebiega sprawnie, a jednocześnie nie dochodzi do uszkodzeń delikatnych towarów.

11. Przemysł meblarski
    Przy produkcji mebli siłowniki pneumatyczne pomagają m.in. w prasie do klejenia, maszynach do cięcia płyt i okleiniarek. Zawory dławiąco-zwrotne pozwalają ustawić łagodny docisk, który nie spowoduje pęknięć czy zadarcia materiału. W sytuacjach, gdzie obecne są środki klejące lub wysoka wilgotność, warto sięgnąć po modele kwasoodporne lub z uszczelnieniami bardziej odpornymi na dany czynnik.

12. Sektor rolniczy
    Niektóre maszyny rolnicze (choć dominują w nich instalacje hydrauliczne) wykorzystują elementy pneumatyczne do mniejszych mechanizmów. W takich warunkach kluczowa jest odporność na warunki zewnętrzne i możliwe zanieczyszczenia (kurz, pył). Zawory dławiąco-zwrotne wkręcane, wyposażone w solidne uszczelnienia i łatwe do wymiany, okazują się sensowne w naprawach polowych.

13. Maszyny budowlane
    W lżejszych aplikacjach budowlanych (np. urządzenia do piaskowania, malowania, wiercenia pneumatycznego) zawory dławiąco-zwrotne sterują przepływem powietrza w narzędziach. Wersje kwasoodporne lub vitonowe sprawdzają się w obszarach, gdzie występują agresywne materiały.

14. Systemy sterowania klapami czy zaworami w instalacjach HVAC
    Siłowniki pneumatyczne w wentylacji i klimatyzacji (HVAC) potrzebują płynnej regulacji i czasem funkcji szybkiego wydechu. Zawory dławiąco-zwrotne mogą zapewnić ograniczanie prędkości zamykania klapy, aby uniknąć uderzeń akustycznych. Różne gwinty i szybkozłączki w typie B (np. G1/8/8x1) przydają się do wygodnego wpinania w przewód poliamidowy.

15. Specjalistyczne instalacje w przemyśle morskim
    Tam, gdzie panuje wysoka wilgotność i narażenie na wodę morską, modele kwasoodporne stają się niezbędne. Jeśli do tego dołożymy ciśnienie do 10 bar i potrzeby dławienia, powstaje konieczność użycia zaworów z odpowiednią klasą odporności. Zawory w wykonaniu kwasoodpornym G3/8/G3/8 lub G1/2/G1/2 pomogą utrzymać rurociągi sterowane powietrzem w znakomitej kondycji.

16. Systemy dozowania cieczy
    Choć głównym medium bywa powietrze, nic nie stoi na przeszkodzie, by niektóre zawory dławiąco-zwrotne radziły sobie z neutralnymi cieczami do ciśnienia 10 bar. Wymaga to jednak wersji z odpowiednim uszczelnieniem (np. Viton) i z elementami nierdzewnymi w kontakcie z cieczą.

17. Aplikacje laboratoryjne
    W laboratoriach, gdzie bada się zjawiska fluidalne, zawory dławiąco-zwrotne z pewną funkcją zwrotną pozwalają na tworzenie układów testowych do analizy przepływu, wytrzymałości powietrza w mikrokanałach czy testów dynamicznych. Możliwość szybkiego wkręcenia takiego zaworu w panel doświadczalny ceniona jest przez naukowców i doktorantów.

18. Produkcja elektroniki
    W delikatnych procesach lutowania i montażu płytek PCB często używa się siłowników do precyzyjnego podawania elementów. Zawory dławiąco-zwrotne zapobiegają gwałtownemu przesunięciu manipulatora, zmniejszając ryzyko uszkodzenia miniaturnych części. Ponadto w strefach, gdzie występują opary chemiczne, wersje kwasoodporne mogą wydłużyć żywotność elementów.

19. Aplikacje z dużymi wahaniami temperatur
    Jeśli układ pracuje w temperaturach przekraczających 60°C, standardowy NBR może się zużywać szybciej. Tutaj wchodzą do gry zawory z uszczelnieniem Viton. Pozwalają one pracować w wyższych temperaturach bez ryzyka rozwarstwienia czy deformacji uszczelnień.

20. Zawory dławiąco-zwrotne wkręcane, niezależnie od tego czy to typ A (gwinty po obu stronach) czy typ B (gwint + złączka na przewód), znajdują wszechstronne miejsce w świecie pneumatyki. Przemysł samochodowy, spożywczy, chemiczny, metalowy, drzewny, elektroniczny czy HVAC – w każdym z nich doceniana jest funkcja precyzyjnego dławienia i niezawodna funkcja zwrotna. Przy modelach z korpusem kwasoodpornym bądź uszczelnieniami Viton wachlarz zastosowań poszerza się jeszcze bardziej o branże agresywne środowiskowo i o podwyższone wymagania temperaturowe.

1. Maksymalne ciśnienie pracy
   Większość modeli zaworów dławiąco-zwrotnych aluminiowych przeznaczona jest do pracy z ciśnieniem do 10 bar. Jest to standardowa górna granica w pneumatyce przemysłowej (choć zdarzają się układy o ciśnieniu 12 bar czy wyżej). Należy przy tym pamiętać, że przekroczenie 10 bar może doprowadzić do uszkodzenia korpusu aluminiowego lub przedwczesnego zużycia uszczelnień.

2. Zakres temperatur pracy
   Wykonanie standardowe z uszczelnieniami NBR (kauczuk nitrylowy) zapewnia bezpieczną eksploatację w przedziale od 0°C do +60°C. Jeżeli jednak mamy do czynienia z temperaturami niższymi lub wyższymi, warto sięgnąć po uszczelnienia Viton (FKM), które pozwalają na pracę w znacznie wyższych temperaturach (czasem do +120°C czy +150°C, zależnie od reszty konstrukcji). Jednocześnie w wersjach Viton należy także uwzględnić kompatybilność z medium (niektóre agresywne ciecze czy gazy mogą wymagać dalszych analiz).

3. Minimalne ciśnienie otwarcia zaworu zwrotnego
   Zwykle waha się w okolicach 0,15–0,3 bar, co oznacza, że dopiero przy takiej różnicy ciśnień kulka (lub inny element zwrotny) zaczyna się unosić, przepuszczając powietrze w kierunku zwrotnym. Ma to znaczenie przy bardzo niskich ciśnieniach roboczych lub w sytuacji, gdy ważna jest czułość działania.

4. Rodzaj gwintów

   • Typ A: Wersja “gwint wkręcany” z gwintem zewnętrznym po obu stronach, np. G1/4/G1/4, G3/8/G3/8, G1/2/G1/2 czy G3/4/G3/4. Idealna, jeśli gniazda w siłowniku, rozdzielaczu lub innym elemencie posiadają gwint wewnętrzny (żeńskie).

   • Typ B: Wersja “gwint + złączka”, np. M5/4x1, G1/8/6x1, G1/4/8x1, G3/8/12x2, G1/2/16x2, G3/4/16x2. Te modele umożliwiają podłączenie jednego końca do gwintu, a drugiego końca do elastycznego przewodu (o określonej średnicy). Dzięki temu instalacja jest kompaktowa i nie wymaga dodatkowych złączek redukcyjnych.

5. Zdolność dławienia
   Każdy z zaworów posiada wewnętrzną iglicę dławienia (w niektórych przypadkach w postaci pokrętła, w innych – śruby z nacięciem na śrubokręt płaski czy imbus). Przepływ w kierunku dławionym jest regulowany: im mocniej wkręcona iglica, tym mniejszy przekrój, a co za tym idzie – niższy przepływ powietrza i wolniejszy ruch siłownika.

6. Funkcja zwrotna
   Mechanizm zwrotny (kulka lub stożek na sprężynie) działa odwrotnie: w kierunku przeciwnym do dławienia medium może przejść (zwykle przy wyższym ciśnieniu niż siła sprężyny), pozwalając na szybsze opróżnienie siłownika lub zablokowanie cofania się powietrza (zależnie od budowy). W standardowych zaworach dławiąco-zwrotnych to typowa konstrukcja.

7. Korpus aluminiowy

   • W wykonaniu standardowym: korpus z wysokiej jakości stopu aluminium, lekkiego i odpornego na korozję w normalnych warunkach (zwykle lakierowany bądź anodowany).

   • W wykonaniu kwasoodpornym: bywa, że same elementy zwilżane (wewnętrzne) są z metalu nierdzewnego, natomiast zewnętrzna obudowa może wciąż zawierać elementy z aluminium lub stali nierdzewnej (zależnie od producenta).

   • W każdym wypadku, by zachować trwałość i szczelność, należy unikać przekręcania zaworu z nadmiernym momentem, bo aluminium jest bardziej podatne na zerwanie gwintu niż stal.

8. Uszczelnienia

   • Standard: NBR (kauczuk nitrylowy), dobrze spisujący się przy temp. 0°C do +60°C, kompatybilny z większością olejów i powietrzem sprężonym.

   • Viton (FKM): do wyższych temperatur i środowisk bardziej agresywnych chemicznie.

   • Wersje kwasoodporne zwykle mają uszczelnienia dopasowane do pracy w środowiskach silnie korozyjnych.

9. Możliwość pracy z cieczami
   Podstawowym medium w pneumatyce jest sprężone powietrze. Jednak niektóre z tych zaworów, zwłaszcza kwasoodporne z Vitonem, mogą być wykorzystane z neutralnymi lub lekko agresywnymi cieczami (o ile ciśnienie i temperatura się zgadzają). Kluczowe jest sprawdzenie kompatybilności chemicznej oraz unikanie przekroczenia 10 bar.

10. Montaż

• Gwinty stożkowe (BSPT) czy walcowe (BSPP) – zależnie od modelu, producent może podawać określony rodzaj gwintu G.

• Uszczelnianie: taśma PTFE (teflonowa) bądź pasta uszczelniająca.

• Zalecane momenty dokręcania: w granicach kilku-kilkudziesięciu Nm (zależne od rozmiaru gwintu), by nie uszkodzić aluminiowego korpusu.

11. Przepływ znamionowy
    Dane dotyczące przepływu (wyrażone w Nl/min) uzależnione są od rozmiaru i stopnia dławienia. W kartach produktowych CPP PREMA można zwykle znaleźć wykresy, które pokazują zależność przepływu od ciśnienia zasilania i pozycji iglicy. W większych gwintach (G3/8, G1/2, G3/4) spodziewane przepływy są wyższe niż przy G1/8.

12. Powtarzalność nastaw
    Precyzyjny gwint w iglicy dławienia zapewnia dużą powtarzalność. Niektóre modele mają dodatkową kontrę (nakrętkę), która zapobiega samoczynnemu przestawieniu się iglicy na skutek wibracji.

13. Wersje z łbem do śrubokręta lub z pokrętłem
    W zależności od modelu, regulacja może odbywać się śrubokrętem płaskim, krzyżowym, kluczem imbusowym lub ręcznym pokrętłem. W maszynach o częstej regulacji preferowane jest pokrętło. W tych, które ustawia się raz i rzadko zmienia, wystarczy łeb pod śrubokręt.

14. Ciężar
    Aluminiowy korpus zapewnia niską masę. Typowo w zaworach G1/8/G1/8 to zaledwie kilkanaście–kilkadziesiąt gram, a w G3/4/G3/4 nieco ponad sto kilkadziesiąt gram. W maszynach mobilnych i w głowicach robotów liczy się każdy gram, więc to duża zaleta.

15. Wymiary zewnętrzne
    Wykonanie wkręcane jest z natury kompaktowe, ale każdy rozmiar gwintu przekłada się na konkretną średnicę korpusu i wysokość. Przykładowo, G1/4/G1/4 typ A będzie mniejszy niż G3/4/G3/4 typ A. Szczegółowe rysunki zwykle zawierają wartości L, B, H (długość, szerokość, wysokość).

16. Wykonania specjalne

• Kwasoodporne (z dopiskiem “kwas.” lub “wykonanie kwasoodporne”) – polecane do środowisk z korozyjnymi mediami albo do branży spożywczej/chemicznej.

• Uszczelnienia Viton – rekomendowane, gdy wymagana jest wysoka odporność na temperaturę i czynniki chemiczne.

• M5/4x1 – wersja miniaturowa, do niewielkich siłowników lub małych przepływów.

17. Pozycja montażu
    Zawory dławiąco-zwrotne można montować w dowolnej pozycji (pion, poziom, ukośny). Należy jedynie pamiętać o kierunku przepływu zaznaczonym strzałką na korpusie, aby dławienie i zwrotność działały zgodnie z założeniem.

18. Zgodność z normami
    Gwinty G (BSP) i M5 to powszechny standard w pneumatyce. Producent (CPP PREMA) przestrzega norm szczelności i jakości obróbki, dzięki czemu zawory są kompatybilne z innymi popularnymi markami i typami akcesoriów pneumatycznych.

19. Testy fabryczne
    Zazwyczaj każdy egzemplarz poddawany jest kontroli szczelności i jakości działania mechanizmu zwrotnego. Dzięki temu do klienta trafia produkt gotowy do natychmiastowego montażu.

1. Korpus z aluminium
   Standardowe modele (typu A i B w wykonaniu aluminiowym) posiadają korpus z wysokiej jakości stopu aluminium. Aluminium jest lekkie, co obniża całkowitą masę maszyn. Dodatkowo łatwo się obrabia i zapewnia dość wysoką odporność na korozję w warunkach typowych dla pneumatyki (czyli przy suchym, filtrowanym powietrzu). Często korpus jest anodowany lub pokrywany lakierem, co wzmacnia warstwę zewnętrzną i nadaje ładny wygląd.

2. Elementy zwilżane (kulka zwrotna, trzpień, iglica)
   Najczęściej to stal węglowa lub mosiądz (niklowany). Sprężyna zwrotna (odpowiedzialna za docisk kulki w mechanizmie zwrotnym) to stal nierdzewna lub stal węglowa ocynkowana. Wersje kwasoodporne zawierają elementy z wysokostopowych stali nierdzewnych (np. AISI 316). Dzięki temu zawór jest odporny na działanie agresywnych substancji.

3. Gwinty
   Korpusy typ A i B mają gwinty zewnętrzne typu G (BSP) lub M5. Wersje “na przewód” (np. G1/8/6x1) mają z jednej strony gwint, a z drugiej – złączkę do węża. Ta złączka bywa najczęściej mosiężna (niklowana) lub aluminiowa. Tolerancje gwintu muszą być dokładne, by zapewnić szczelność i trwałość.

4. Uszczelnienia

   • NBR (kauczuk nitrylowy): standard w pneumatyce. Odporny na oleje mineralne i typowe warunki. Pracuje stabilnie w zakresach 0–60°C.

   • Viton (FKM): do środowisk o wyższej temperaturze, kontaktu z chemią i tam, gdzie NBR szybko by się starzał. Odporny na sporo rozpuszczalników i paliw.

   • W niektórych wersjach kwasoodpornych mogą pojawiać się inne elastomery (np. EPDM, PTFE), jeśli sytuacja tego wymaga.

5. Śruby dławienia (iglice)
   Zazwyczaj stal węglowa chromowana lub mosiądz, z wyfrezowanym stożkiem, który wsuwa się w kanał przepływowy i reguluje jego przekrój. Ze względu na konieczność dużej precyzji, gwint iglicy jest drobnozwojowy. Wersje kwasoodporne lub z uszczelnieniami Viton mogą mieć iglicę z nierdzewnej stali i specjalną uszczelkę, by zapewnić trwałość w agresywnych mediach.

6. Korpus kwasoodporny
   W niektórych modelach “wykonanie kwasoodporne” korpus w dużej części składa się z materiałów nierdzewnych (np. stali AISI 304 lub 316). Czasem jednak pozostaje pewna część aluminiowa, jeśli warunki są umiarkowanie agresywne, a najistotniejsze elementy stykające się z medium to stal nierdzewna. Dokładna specyfikacja zależy od producenta. W ujęciu ogólnym, “kwasoodporne” oznacza wysoki standard ochrony przed korozją, co bywa konieczne w przemyśle spożywczym, chemicznym czy farmaceutycznym.

7. Sprężyna zwrotna
   Jest kluczowym elementem kontrolującym położenie kulki, a zatem i funkcję zwrotną. Musi być odpowiednio dobrana, by wywierać nacisk wystarczający do szczelnego zamknięcia w warunkach spoczynkowych, a zarazem pozwolić na swobodę otwarcia przy określonej różnicy ciśnień. Wersje “kwasoodporne” zwykle mają sprężynę z nierdzewnej stali (np. AISI 302 lub 316).

8. Powłoki ochronne
   Aluminiowe korpusy często są anodowane, co zwiększa ich twardość powierzchniową i odporność na zarysowania. Mosiężne elementy nierzadko pokrywane są warstwą niklu. To zapobiega utlenianiu i poprawia walory estetyczne. W konstrukcjach stricte “kwasoodpornych” główną rolę odgrywa sama stal nierdzewna, więc powłoki mają mniejsze znaczenie.

9. Złączki do przewodów
   W typie B, gdzie mamy “na przewód 6x1”, “na przewód 8x1” itp., złączka może być z tworzywa (np. poliacetal) lub z mosiądzu niklowanego. Musi szczelnie zaciskać się na rurze poliamidowej, poliuretanowej czy teflonowej (PTFE). W zależności od rozwiązań, może działać w formie “push-in” (wciskana) lub “skręcana” z nakrętką dociskową.

10. Kształt i wymiary
    Zawory wkręcane najczęściej mają cylindryczny korpus z miejscem na klucz płaski. U góry (lub z boku) występuje trzpień dławienia. Wewnątrz – kanał przepływowy i siedzisko kulki. Wersje z gwintem zewnętrznym (typ A) posiadają króćce gwintowane w obu końcach, a typ B – jedną sekcję gwintowaną i jedną w formie złączki wtykowej bądź nakrętki dociskowej.

11. Rezultat inżynierskiej optymalizacji
    W efekcie tej konstrukcji, zawory dławiąco-zwrotne łączą wysoką wydajność, niewielki ciężar, kompaktowy rozmiar i długą żywotność. Aluminiowy korpus + metalowy mechanizm wewnętrzny + dopasowane uszczelnienia = pewne i stabilne działanie w różnorodnych aplikacjach.

12. Zgodność z normami bezpieczeństwa
    W środowiskach o podwyższonych wymaganiach (jak strefy spożywcze) kluczową rolę odgrywa kwestia materiałów dopuszczonych do kontaktu, łatwości mycia i odporności na detergenty. Wersje kwasoodporne nierzadko przechodzą dodatkowe atesty lub certyfikacje, by sprostać normom branżowym.

13. Zalety aluminium

• Lekkość: upraszcza montaż, zmniejsza obciążenia.

• Odporność na korozję w normalnych warunkach: w wielu fabrykach to w zupełności wystarcza.

• Dobry stosunek ceny do jakości: zapewnia ekonomiczność rozwiązania.

14. Zalety stali nierdzewnej (w wersjach kwasoodpornych)

• Możliwość pracy w środowiskach agresywnych.

• Trwałość w zmiennych temperaturach i obecności środków chemicznych.

• Wyższa cena niż aluminium, ale też wyraźnie wyższa odporność.

15. Dlaczego Viton?

• Lepiej radzi sobie z wysoką temperaturą (nawet do +200°C w niektórych aplikacjach).

• Odporny na wiele substancji chemicznych (oleje syntetyczne, niektóre rozpuszczalniki, paliwa).

• Droższy od NBR i EPDM, ale czasem jedyny wybór w trudnych warunkach.

16. Testy i kontrola jakości
    Producent (CPP PREMA) prawdopodobnie przeprowadza testy fabryczne pod kątem szczelności (czyli czy kulka prawidłowo zamyka przepływ w kierunku odwrotnym) i charakterystyki dławienia. Dzięki temu użytkownik może zaufać, że zawór trafi do niego w pełni sprawny.

17. Konserwacja i naprawa
    Aluminiowe korpusy nie są zwykle naprawiane w warunkach fabrycznych, bo nieszczelność czy uszkodzenie gwintu oznacza raczej wymianę całego zaworu. Wersje kwasoodporne i droższe mogą być czasem wyposażone w zestawy naprawcze (kulka, sprężyna, uszczelka), ale jest to zależne od polityki producenta. Najczęściej jednak koszt nowego zaworu jest na tyle niewielki, że wymiana całości bywa szybsza i pewniejsza.

18. Wpływ mgły olejowej
    Zawory są przystosowane do powietrza smarowanego mgłą olejową 2–5 kropli/m³, co zwiększa płynność ruchu iglicy i sprzyja dłuższej żywotności. W przypadku systemów bezsmarowych (tzw. “oil-free”), standardowe zawory też sobie radzą, o ile zapewniona jest właściwa filtracja 40 μm.

19. Ochrona przed pyłem i brudem
    Wejście zanieczyszczeń stałych do kanału dławienia może zablokować iglicę. Dlatego kluczowe jest użycie filtrów lub ewentualnie elementów wstępnych, by uniknąć zapychania zaworu. W skrajnych sytuacjach drgania i pył mogą powodować wycieranie się aluminium, stąd regularna konserwacja jest wskazana.

20. Synteza
    Dobór materiałów w zaworach dławiąco-zwrotnych wkręcanych nie jest przypadkowy. Aluminium w korpusie zapewnia lekkość i niską cenę. Stal lub mosiądz w elementach roboczych daje wytrzymałość. NBR lub Viton w uszczelnieniach pozwala dostosować się do konkretnych warunków temperaturowych i chemicznych. Sprężyna i kulka pełnią funkcję zwrotną, a iglica – funkcję dławienia. Wersje kwasoodporne poszerzają zakres aplikacji o strefy z agresywnym środowiskiem. Dzięki temu każdy inżynier lub mechanik może dobrać zawór idealnie pasujący do wymagań danej instalacji.

Montowanie zaworów dławiąco-zwrotnych wkręcanych wymaga przestrzegania kilku prostych, lecz istotnych kroków. Poniżej przedstawiamy instrukcję, która ułatwi proces instalacji i pozwoli cieszyć się optymalnym działaniem zaworów w układzie:

1. Przygotowanie stanowiska
   Wyłącz zasilanie powietrzem, odetnij dopływ i upewnij się, że przewody są odpowietrzone. Użyj zaworów odcinających lub szybkozłączek, aby uniknąć niekontrolowanego wypływu powietrza. Rozłóż narzędzia: klucze płaskie/pasowane o odpowiednim rozmiarze, klucz imbusowy, śrubokręt płaski lub krzyżakowy (zależnie od typu dławienia). Przygotuj też taśmę teflonową (PTFE) lub pastę uszczelniającą.

2. Określenie kierunku przepływu
   Na korpusie zaworu (typ A czy typ B) zwykle widoczna jest strzałka, która wskazuje kierunek dławienia. Znaczy to, że w tę stronę przepływ jest regulowany iglicą, a w kierunku przeciwnym działa mechanizm zwrotny. Jeśli chcesz dławić zasilanie siłownika (tzw. dławienie zasilania), skieruj strzałkę w stronę siłownika. Jeżeli wolisz dławić wylot (tzw. dławienie wydechu), umieść zawór odwrotnie.

3. Sprawdzenie gwintów
   Zidentyfikuj, czy masz gwint zewnętrzny G1/8, G1/4, G3/8, G1/2, G3/4 lub M5. Upewnij się, że element (np. siłownik, kształtka, rozdzielacz) ma gwint wewnętrzny dopasowany. W wersji typ B, z końcówką “na przewód” (np. 6x1), przygotuj odcinek przewodu elastycznego o właściwej średnicy.

4. Aplikacja uszczelnienia
   Jeśli zawór ma gwint zewnętrzny, nawiń 1–2 warstwy taśmy teflonowej (w kierunku zgodnym z wkręcaniem) lub nanieś cienką warstwę pasty uszczelniającej. Uważaj, by nie przesadzić z ilością, ponieważ nadmiar mógłby przedostać się do kanału przepływowego i utrudnić pracę iglicy lub kulki zwrotnej.

5. Wkręcanie
   Rozpocznij wkręcanie ręczne, aby nie uszkodzić gwintu. Kiedy poczujesz opór, użyj klucza. Dokręcaj z wyczuciem. Aluminium jest dość miękkie, więc zbyt duża siła może zerwać gwint lub odkształcić korpus. Optymalny moment zależy od rozmiaru gwintu (np. G1/8 wymaga kilka Nm, G1/2 może wymagać kilkunastu). Producent często podaje orientacyjne wartości dokręcania.

6. Podłączenie przewodu (dla typ B)
   Jeżeli zawór posiada złączkę do węża (np. 6x1, 8x1, 12x2, 16x2), nałóż koniec węża na króciec. W modelach typu “push-in” (szybkozłącze) wciśnij przewód do oporu i delikatnie pociągnij, by sprawdzić stabilność połączenia. W modelach nakręcanych załóż nakrętkę dociskową na wąż, a następnie dokręć ją na króćcu, aż poczujesz lekkie uszczelnienie.

7. Pierwsze uruchomienie i regulacja
   Przy niskim ciśnieniu (np. 1–2 bar) załącz zasilanie powietrzem. Sprawdź, czy gdzieś nie ma wycieków, “syczenia” czy bąbli powietrza w strefie uszczelnienia (możesz użyć roztworu wody z mydłem). Jeśli jest szczelnie, uruchom siłownik. Ustaw śrubę dławienia (lub pokrętło) w pozycji mniej więcej pośrodku. Następnie obserwuj prędkość ruchu siłownika. Jeśli jest za szybka, dokręć iglicę (zmniejsz przekrój). Jeśli za wolna, poluzuj. Rób to małymi krokami, aby nie wprowadzać drastycznych zmian.

8. Sprawdzenie działania funkcji zwrotnej
   Zmień kierunek pracy siłownika. Funkcja zwrotna powinna umożliwić łatwiejszy przepływ w przeciwną stronę lub wręcz blokadę, w zależności od konstrukcji zaworu. Jeżeli chcesz np. wolny wysuw i szybki powrót, zaobserwuj, czy powrót rzeczywiście następuje szybciej. Jeśli nie – skoryguj ustawienia lub sprawdź, czy nie zamontowałeś zaworu odwrotnie.

9. Pełne ciśnienie
   Stopniowo zwiększ ciśnienie do nominalnego (np. 6–7 bar). Skontroluj ponownie szczelność i zachowanie siłownika. Upewnij się, że przy wyższych ciśnieniach iglica dławienia nie drga i że kulka zwrotna dobrze uszczelnia przepływ.

10. Kontrnakrętka lub zabezpieczenie
    Jeśli zawór posiada kontrnakrętkę lub inny mechanizm blokowania iglicy, dokręć go, by utrwalić ustawienie. W aplikacjach narażonych na wibracje (np. linie o dużych częstotliwościach cykli), brak kontrnakrętki może skutkować samoczynną zmianą nastawy.

11. Test długoterminowy
    Po kilkunastu-kilkudziesięciu cyklach sprawdź, czy dławienie pozostało stabilne. Weryfikuj również temperaturę elementów (czy np. w układzie nie występuje nieplanowana wysoka temperatura).

12. Szczególne środowiska – kwasoodporne i Viton
    Montaż wygląda identycznie. Różnica polega na tym, że w warunkach korozyjnych należy zadbać, by gwint w korpusie siłownika lub innego elementu także był odporny na czynniki chemiczne (np. nie zardzewieje). Wersje Viton mogą się przydać, gdy w otoczeniu panuje większa temperatura, więc należy zachować ostrożność, aby nie poparzyć się przy manipulacjach.

13. Konserwacja
    Podczas przeglądów okresowych sprawdź, czy iglica dławienia nie jest zapchana brudem. Możesz w tym celu wykręcić śrubę do końca (przy wyłączonym ciśnieniu!) i przedmuchać kanał sprężonym powietrzem od strony wyjścia. Zwróć uwagę, by nie zgubić uszczelki, kulki zwrotnej czy sprężyny (jeśli dany model umożliwia takie częściowe rozebranie).

14. Ewentualna wymiana
    Jeśli zawór jest nieszczelny (przepuszcza powietrze w kierunku zwrotnym lub cieknie po obwodzie gwintu), najpewniej doszło do zużycia kulki albo uszkodzenia korpusu. W wielu przypadkach najszybszym wyjściem jest wymiana na nowy egzemplarz. Jeśli masz model drogi (np. duży kwasoodporny), zapytaj producenta o zestaw naprawczy.

15. Regulacja w trybie pracy
    Niektóre linie produkcyjne wymagają dynamicznej zmiany prędkości siłownika w trakcie pracy (np. w zależności od typu produktu). Możesz wtedy wprowadzić siłownik zdalnego sterowania iglicą (bywa takie rozwiązanie) lub po prostu mieć szybki dostęp do zaworu. Uważaj, by w czasie regulacji operator nie narażał się na ryzyko uderzenia przez siłownik.

16. Montaż odwrotny
    Jeśli omyłkowo zamontujesz zawór odwrotnie względem kierunku dławienia, w praktyce dławienie i zwrot będą działać na odwrót. Może to powodować niewłaściwą pracę układu. Zwykle konieczne jest odkręcenie zaworu i obrócenie go o 180°, co wymaga ponownego uszczelnienia. Zwróć uwagę na strzałki lub opisy “IN” / “OUT” na korpusie.

17. Typ B – przewód
    W sytuacji, gdy przewód (np. 8x1) jest mocno zanieczyszczony lub uszkodzony, przed ponownym podpięciem trzeba obciąć końcówkę i założyć nową, czystą. Nieszczelność w obrębie węża mogłaby zmylić diagnozę (wyglądałoby to jak uszkodzenie zaworu).

18. Utylizacja
    Jeśli zawór jest całkowicie zużyty i nie nadaje się do naprawy, pamiętaj, że aluminium nadaje się do recyklingu. Rozdzielenie elementów stalowych bądź mosiężnych pozwala efektywnie zutylizować zawór w sposób przyjazny środowisku.

19. Szkolenia i dokumentacja
    W większych fabrykach warto przeszkolić personel utrzymania ruchu i spisać procedurę wewnętrzną montażu / demontażu zaworów dławiąco-zwrotnych. Zapobiegnie to błędom i skróci przestoje podczas awarii.

1. Czym różni się typ A od typu B w tych zaworach dławiąco-zwrotnych?
Typ A posiada gwint zewnętrzny po obu stronach, np. G1/4/G1/4. Montuje się go między dwoma gwintowanymi gniazdami żeńskimi. Typ B ma z jednej strony gwint (np. G1/4), a z drugiej – złączkę na przewód (np. 8x1). Pozwala to bezpośrednio podłączyć wąż pneumatyczny do korpusu zaworu.

2. Po co mi uszczelnienia Viton zamiast standardowych NBR?
Viton (FKM) wytrzymuje wyższe temperatury i jest bardziej odporny na agresywne chemikalia. Jeśli układ pracuje w temperaturach powyżej 60°C lub w środowisku z rozpuszczalnikami, olejami syntetycznymi itp., to Viton zapewnia dłuższą żywotność uszczelnień.

3. Kiedy wybrać wersję kwasoodporną?
Jeśli w środowisku występują substancje żrące lub intensywnie korozyjne (np. w branży spożywczej z silnymi detergentami, w chemii, w galwanizerniach czy w strefach morskich), wtedy kwasoodporny korpus i elementy robocze zabezpieczają zawór przed przedwczesnym uszkodzeniem.

4. Czy mogę stosować te zawory do wody i innych cieczy?
Zasadniczo tak, o ile ciśnienie nie przekracza 10 bar, a uszczelnienia i materiały korpusu są kompatybilne chemicznie z cieczą. Wersje kwasoodporne i/lub z Vitonem często sprawdzają się lepiej, niż standard z NBR, przy płynach innych niż powietrze.

5. Czy zawór dławiąco-zwrotny zawsze przepuszcza powietrze w przeciwną stronę całkowicie swobodnie?
To zależy od konstrukcji. Zazwyczaj w przeciwnym kierunku występuje kulka i sprężyna o minimalnym ciśnieniu otwarcia (np. 0,15 bar). Po przekroczeniu tej różnicy ciśnień powietrze płynie dość swobodnie. Jednak niewielka strata ciśnienia zawsze może się pojawić.

6. Co jeśli przez pomyłkę zamontuję zawór odwrotnie?
Wówczas będziesz dławił w kierunku przeciwnym do zamierzonego, a funkcja zwrotna zadziała w niewłaściwą stronę. Najpewniej siłownik będzie się zachowywał odwrotnie niż chcemy. Rozwiązanie to odkręcenie zaworu, obrócenie go o 180° i ponowne uszczelnienie.

7. Czy przy silnych wibracjach iglica dławienia może się sama przestawiać?
Może, zwłaszcza w układach pozbawionych mechanizmu kontrującego (np. nakrętki kontrującej). Zaleca się wówczas stosowanie środków zapobiegawczych (np. delikatnego kleju do gwintów o niskiej sile, kontrnakrętki lub sporadycznej kontroli nastaw).

8. Jak ustawić prędkość siłownika tak, by różniła się w obie strony?
Wystarczy dwie linie zasilania siłownika (np. dwustronnego działania) wyposażyć w osobne zawory dławiąco-zwrotne: jeden dławienie w wysuwie, drugi w cofaniu. Można też dławić tylko jedną komorę, a w drugiej użyć zaworu zwrotnego bez dławienia. Konfiguracja zależy od tego, który ruch ma być wolny, a który szybki.

9. Dlaczego maksymalne ciśnienie to 10 bar, a nie np. 16 bar?
Aluminium w tych zaworach jest zaprojektowane do bezpiecznej pracy do 10 bar. Wyższe ciśnienia wymagałyby grubszego korpusu, mocniejszych gwintów, ewentualnie stali. W ofercie przemysłowej istnieją modele do 16, 20 czy 25 bar, lecz to inna kategoria i często inna konstrukcja (np. zawory stalowe).

10. Czy mogę samodzielnie wymienić uszczelki w zaworze?
Czasem tak, ale producent zwykle nie przewiduje tego jako standardowej procedury dla aluminiowych zaworów. Wersje droższe (np. kwasoodporne) mogą posiadać zestawy naprawcze. Ogółem jednak większość użytkowników po prostu wymienia cały zawór na nowy.

11. Czy w wersji G3/8/na przewód 12x2 mogę używać przewodu 10x2?
Zwykle nie. Konstrukcja złączki jest dopasowana dokładnie do wymiaru 12x2, aby zapewnić pewny zacisk i szczelność. Jeśli przewód jest zbyt cienki, nie uzyskasz stabilnego połączenia. Jeśli jest za gruby – nie wejdzie do złączki.

12. Jak duże przepływy da się uzyskać przez zawór G1/2 typ A?
W typowych warunkach ciśnienia 6–8 bar może to być kilka tysięcy Nl/min. Dokładne wartości zależą od stopnia otwarcia dławienia. Producent powinien udostępnić krzywe przepływowe.

13. Czy dławienie wpływa na siłę siłownika?
Nie bezpośrednio. Dławienie ogranicza przepływ, przez co zwiększa się czas narastania ciśnienia w siłowniku i tempo ruchu. Docelowe ciśnienie (a więc i siła) w komorze siłownika finalnie osiągnie niemal to samo, o ile jest wystarczająco długi czas. Jednak w szybkich cyklach i przy sporym dławieniu może dojść do sytuacji, że siłownik nie zdąży w pełni osiągnąć nominalnego ciśnienia w czasie ruchu.

14. Czy do zaworów dławiąco-zwrotnych można dołączyć manometr?
Zwykle nie ma dedykowanego przyłącza manometru. Można ewentualnie zastosować trójnik z gwintem manometrycznym i wkręcić zawór w jeden port, a manometr w drugi.

15. Jak przechowywać zawory zapasowe?
Najlepiej w suchym, wolnym od kurzu miejscu. Chronić gwinty przed uszkodzeniami (np. zakładając osłony). Wersje kwasoodporne i vitonowe nie wymagają specjalnych zabiegów, chociaż warto unikać ekspozycji na ostre środki chemiczne podczas magazynowania.

16. Czy w wersji kwasoodpornej można przekroczyć 60°C?
Zależy to głównie od elastomeru. Jeśli zawór kwasoodporny dodatkowo ma uszczelnienia Viton, wówczas można iść wyżej (nawet do 120°C). Jeśli jest to kwasoodporność, ale jedynie z NBR, wciąż obowiązuje 60°C. Zawsze trzeba sprawdzić w dokumentacji produktu.

17. Jakie są korzyści z używania mgły olejowej w układzie?
Poprawia to smarowanie iglicy, sprężyny, kulki, zmniejszając ryzyko zatarcia czy korozji. Jednak kiedy już raz się zdecydujesz na smarowanie mgłą olejową, musisz je utrzymywać, ponieważ wypłukuje ono fabryczne, stałe środki smarne.

18. Czy w układzie jednorazowo mogę wymieniać tylko zawory dławikowe, a resztę pozostawić?
Tak, jest to powszechna praktyka. O ile reszta komponentów (siłowniki, przewody, zawory rozdzielające) działają poprawnie, nie ma potrzeby wymieniać ich razem z dławikami. Pamiętaj jednak, by nowy zawór był kompatybilny rozmiarem i uszczelnieniami.

19. Jak poznać, że kulka zwrotna się zużyła?
Objawia się to najczęściej nieszczelnością w kierunku, który powinien być zablokowany. Słychać delikatny syk, powietrze przepływa, choć nie powinno. Bywa, że to skutek zarysowania gniazda lub wytarcia kulki. Serwis potwierdza to, rozbierając zawór i oglądając części.

20. Czy można liczyć na identyczną charakterystykę przepływu w zaworach Viton vs. NBR?
Zasadniczo tak. Typ uszczelnienia nie wpływa mocno na wartość przepływu. Różnica dotyczy przede wszystkim odporności termicznej i chemicznej. Geometria kanału i iglicy jest taka sama, stąd parametry przepływu i dławienia są zbliżone.

21. Jakie są różnice cenowe pomiędzy wersją standard a kwasoodporną?
Zwykle wersja kwasoodporna jest droższa. Różnica zależy od ilości elementów ze stali nierdzewnej, rodzaju uszczelnień i skali produkcji. Niemniej jeśli aplikacja wymaga takiej ochrony, warto zainwestować w droższy, lecz trwały zawór.

22. Czy te zawory działają w próżni?
Zawory dławiąco-zwrotne są projektowane do nadciśnienia. W próżni kulka zwrotna może nie działać poprawnie, a także uszczelnienia niekoniecznie zapewnią pełną szczelność. Do próżni istnieją dedykowane zawory.