Zawory dławiąco - zwrotne kątowe wtykowe z gwint zewnętrznym, regulacja śrubokrętem typ 80.5083

Zawory dławiąco-zwrotne wtykowe z regulacją śrubokrętem pozwalają na optymalne sterowanie przepływem sprężonego powietrza, gwarantując dławienie w jednym kierunku (dla kontroli prędkości siłownika) oraz swobodny przepływ w kierunku przeciwnym (dla szybkiego powrotu).

W prezentowanej rodzinie produktów odnajdziemy między innymi:

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem M5 fi 4 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem M5 fi 6 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/8 fi 4 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/8 fi 6 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/8 fi 8 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/4 fi 6 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/4 fi 8 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/4 fi 10 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G3/8 fi 8 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G3/8 fi 10 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G3/8 fi 12 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

• Zawór dławiąco-zwrotny wtykowy z regulacją śrubokrętem G1/2 fi 12 mm, mosiądz niklowany /8953-A/

Każdy z tych wariantów posiada gwint zewnętrzny (M5, G1/8, G1/4, G3/8, G1/2) oraz końcówkę wtykową odpowiedniej średnicy (fi 4, 6, 8, 10, 12 mm), co ułatwia szybki i prosty montaż węży pneumatycznych bez konieczności stosowania dodatkowych złączek czy kolanek. Właśnie dzięki temu systemowi wtykowemu (tzw. push-in) instalacja zaworu w układzie jest wyjątkowo intuicyjna i oszczędza czas podczas montażu bądź serwisu.

Regulacja śrubokrętem zapewnia pewną kontrolę dławienia. W odróżnieniu od zaworów z pokrętłem (gdzie nastawa może się przypadkowo zmieniać), tutaj nastawę wykonuje się przy pomocy wkrętaka (płaskiego lub krzyżakowego). Dzięki temu zawór jest chroniony przed przypadkowym przestawieniem. To szczególnie ważne w miejscach, gdzie linia pracuje w trybie ciągłym i parametry powinny być stabilne, na przykład w trudniej dostępnych częściach maszyny, czy w aplikacjach narażonych na częste wibracje.

Funkcja dławiąco-zwrotna polega na tym, że w jednym kierunku przepływ powietrza jest zdławiony (czyli można regulować prędkość wysuwu siłownika pneumatycznego), a w kierunku przeciwnym, dzięki układowi zwrotnemu, powietrze przepływa swobodnie bez dodatkowych ograniczeń. Pozwala to z jednej strony uzyskać płynny i kontrolowany ruch siłownika (np. przy docisku), a z drugiej strony znacznie przyspieszyć jego powrót, gdy nie jest wymagane dławienie.

Konstrukcja kątowa (najczęściej 90-stopniowa) umożliwia wpasowanie się w ograniczone przestrzenie robocze maszyn. Korpus z mosiądzu niklowanego gwarantuje odporność na korozję i zewnętrzne warunki, a także wieloletnią żywotność w standardowych ciśnieniach do 10 bar. Dzięki temu te zawory sprawdzają się w układach przemysłowych, w warsztatach, liniach montażowych i wszędzie tam, gdzie wymagana jest precyzyjna regulacja prędkości siłowników pneumatycznych.

Rozwiązania sygnowane przez CPP PREMA z serii /8953-A/ wyróżniają się wysoką jakością wykonania, zgodną z międzynarodowymi standardami pneumatyki. Producent z wieloletnim doświadczeniem dba o precyzyjną obróbkę i kontrolę jakości, tak by użytkownik mógł liczyć na niezawodność i powtarzalność pracy w codziennych zastosowaniach. Dodatkowo, niklowana powłoka zewnętrzna nadaje korpusowi elegancki wygląd i ułatwia zachowanie czystości, co bywa kluczowe w branży spożywczej czy farmaceutycznej.

Warto podkreślić, że zawory dławiąco-zwrotne kątowe wtykowe to nie tylko element funkcjonalny, lecz także rozwiązanie, które oszczędza czas i pieniądze przedsiębiorstw. Mniej dodatkowych kształtek, szybszy montaż i regulacja przy pomocy jednego śrubokręta – to wszystko przekłada się na wyższą efektywność prac serwisowych oraz stabilniejszą pracę układu przez wiele cykli. Dzięki temu firmy mogą zoptymalizować działanie swoich linii produkcyjnych, zapewnić bezpieczeństwo operatorom i chronić drogocenne elementy maszyn przed nagłymi uderzeniami.

1. Automatyka przemysłowa
   W nowoczesnych liniach montażowych stosuje się dziesiątki siłowników pneumatycznych. Każdy z nich wymaga określonej dynamiki, aby procesy przebiegały w sposób zrównoważony i wydajny. Zawór dławiąco-zwrotny pozwala ograniczyć prędkość wysuwu w jednym kierunku (np. przy docisku elementu), a zarazem umożliwia szybki powrót w kierunku przeciwnym. Efektem jest skrócenie cyklu pracy maszyn, a więc wzrost wydajności. Regulacja śrubokrętem uniemożliwia przypadkową zmianę ustawień, co jest istotne w halach, gdzie pracuje wiele osób.

2. Przemysł spożywczy
   W fabrykach spożywczych, gdzie higiena i czystość to priorytet, mosiądz niklowany sprawdza się znakomicie. Płaska i gładka powierzchnia korpusu ułatwia utrzymanie sanitarnych warunków. W dodatku kątowa konstrukcja zaworu, w połączeniu z wtykowym przyłączem, oszczędza miejsce w maszynach pakujących, napełniających czy dozujących. Wiele z tych urządzeń musi działać bez przerwy, więc stabilność nastaw w długim okresie stanowi kluczową zaletę.

3. Linie pakujące i transport
   Nie tylko w branży spożywczej, ale też w ogólnych liniach pakujących (np. paczek, kartonów czy materiałów sypkich), siłowniki pneumatyczne przesuwają lub dociskają opakowania. Zbyt duża prędkość wysuwu mogłaby doprowadzić do zniszczenia delikatnych produktów lub nadmiernych wstrząsów. Zawór dławiąco-zwrotny kątowy zapobiega takim sytuacjom, a swobodny przepływ w drodze powrotnej skraca cykl roboczy.

4. Przemysł farmaceutyczny
   W obszarze produkcji leków czy kosmetyków, precyzja dozowania i ostrożna manipulacja fiolkami lub ampułkami są priorytetowe. Zawory dławiące i zwrotne w jednym korpusie dają inżynierom elastyczność w projektowaniu maszyn – można tak ustawić prędkość docisku, by nie powodować wstrząsów czy rozlania płynów w czasie napełniania. Korpus z mosiądzu niklowanego jest też odporny na standardowe środki czyszczące i nie reaguje z mgłą olejową w sprężonym powietrzu.

5. Automotive (branża motoryzacyjna)
   W wielu zakładach związanych z produkcją samochodów czy podzespołów motoryzacyjnych (np. systemów hamulcowych, elementów karoserii) stosuje się intensywnie siłowniki do obsługi cięższych części. Zawory dławiąco-zwrotne wtykowe kątowe potrafią sprostać wyzwaniom miejsca i zapewnić stabilne ustawienia. Automatyka w automotive wymaga wysokiej niezawodności, bo przestoje generują ogromne koszty.

6. Maszyny drukujące i papiernicze
   W urządzeniach do obróbki i transportu papieru liczy się subtelna kontrola nad siłownikami, aby nie uszkodzić arkuszy. Dławienie w jednym kierunku zapobiega zagięciom czy rozdarciom arkusza, a przy powrocie, dzięki funkcji zwrotnej, siłownik błyskawicznie wraca do pozycji startowej. Krótki cykl ruchu zwiększa wydajność.

7. Robotyka i mechatronika
   W projektach, które wykorzystują siłowniki pneumatyczne do precyzyjnych manipulacji, zawory dławiąco-zwrotne z regulacją śrubokrętem pozwalają inżynierom ustawić optymalne wartości przepływu na dłuższy czas, minimalizując ryzyko przypadkowej zmiany. Jednocześnie kątowy korpus z wtykowym przyłączem upraszcza prowadzenie przewodów w ciasnych przestrzeniach robotycznych.

8. Systemy testujące i kontrolne
   W laboratoriach czy stacjach testowych, w których bada się wytrzymałość i zachowanie elementów przy różnym docisku lub ruchu, zawory te dają możliwość powtarzalnego ustawienia dławienia. Regulacja śrubokrętem jest tu praktyczna, bo pozwala przeprowadzić cykl testowy z jednakową prędkością siłownika. Rezultat to rzetelne wyniki testów.

9. Przemysł drzewny i meblarski
   Obrabiarki do drewna wyposażone w siłowniki do dociskania materiału muszą często zachować subtelność ruchu, by unikać rys czy pęknięć. Zawory dławiąco-zwrotne wtykowe kątowe (fi 8, fi 10 czy fi 12 mm) zapewniają odpowiedni przepływ i jednocześnie łatwy montaż. W miejscach, gdzie drewno wytwarza sporo pyłu, ważna jest możliwość szybkiej regulacji i niska awaryjność.

10. Technologia pakowania próżniowego
    Choć zawory te standardowo przeznaczone są do sprężonego powietrza, w niektórych systemach o obniżonym ciśnieniu potrafią pełnić istotną rolę. Jeśli projektanci dopuszczają użycie zaworów dławiąco-zwrotnych, można wykorzystać ich zalety do kontroli napełniania i usuwania powietrza z opakowań.

11. Instalacje edukacyjne i szkoleniowe
    W ośrodkach kształcących techników i inżynierów mechaniki czy automatyki zawory dławiąco-zwrotne w wersji kątowej z wtykiem to doskonały przykład elementu łączącego teorię z praktyką. Studenci poznają różnice między dławieniem a swobodnym przepływem zwrotnym, a także uczą się właściwego doboru średnicy przyłączy i gwintów.

12. Aplikacje mobilne i outdoorowe
    Niekiedy siłowniki pneumatyczne montuje się w pojazdach użytkowych (maszyny komunalne, pojazdy ratownicze). Zawory dławiąco-zwrotne muszą wówczas zapewnić niezawodność w warunkach wstrząsów czy opadów atmosferycznych. Mosiądz niklowany przeciwdziała korozji, a wtykowe przyłącza przyspieszają ewentualne prace serwisowe w terenie.

13. Niewielkie warsztaty i zakłady rzemieślnicze
    Zawory dławiąco-zwrotne kątowe wtykowe z gwintem zewnętrznym nie są zarezerwowane wyłącznie dla wielkich fabryk. Również małe warsztaty, gdzie stosuje się chociażby prosty układ ze sprężarką i siłownikiem, korzystają na precyzyjnej regulacji prędkości. Dzięki kompaktowym rozmiarom i szybkiej instalacji push-in, można w krótkim czasie dostosować maszynę do nowego zadania.

14. Inne dziedziny
    Zastosowania praktycznie nie kończą się na powyższych przykładach. Wszędzie tam, gdzie liczy się kontrolowana prędkość w jednym kierunku i swobodny przepływ w drugim, zawory dławiąco-zwrotne są niezastąpione. Ich kątowa budowa i wtykowy montaż zapewniają swobodę instalacji, a śrubokrętowa regulacja – bezpieczeństwo i stabilność nastaw.

1. Zakres ciśnienia roboczego

   • Zawory opisane zazwyczaj pracują przy maksymalnym ciśnieniu do 10 bar. To standardowy pułap dla większości układów pneumatycznych w przemyśle.

   • Minimalne ciśnienie nie jest ściśle zdefiniowane, lecz do poprawnego działania funkcji zwrotnej konieczne jest ok. 0,15–0,2 bar, by zawór mógł się w pełni otworzyć w kierunku swobodnego przepływu.

2. Zakres temperatur pracy

   • Typowo od 0°C do +60°C, choć w niektórych przypadkach materiały mogą wytrzymać nieco wyższe temperatury. Istotne jest, by uszczelnienia (NBR) nie były narażone na skrajne warunki.

   • Poniżej 0°C uszczelki mogą twardnieć, przez co zawór może gorzej pracować, a powyżej +60°C ryzykujemy odkształcenie elastomeru.

3. Gwint zewnętrzny

   • M5, G1/8, G1/4, G3/8, G1/2 – to najpopularniejsze rozmiary gwintów występujących w siłownikach i innych urządzeniach pneumatycznych.

   • Precyzja wykonania gwintu decyduje o szczelności i niezawodności połączenia z korpusem maszyny czy innym elementem instalacji.

4. Kątowa konstrukcja

   • Przepływ powietrza jest skierowany pod kątem 90°, co redukuje zapotrzebowanie na dodatkowe kolanka w układzie.

   • Zawory wtykowe kątowe oszczędzają miejsce i ułatwiają aranżację przewodów w ciasnych przestrzeniach roboczych.

5. Złącze wtykowe (push-in)

   • Różne średnice: fi 4 mm, 6 mm, 8 mm, 10 mm, 12 mm. Pozwala to na dopasowanie do przepływu i wymagań siłownika.

   • Instalacja węża jest bardzo szybka: wystarczy wcisnąć przewód w złącze, a zabezpieczający pierścień blokuje go we właściwej pozycji. Aby go wyjąć, wystarczy wcisnąć pierścień blokujący i pociągnąć wąż.

6. Funkcja dławiąco-zwrotna

   • Dławienie: Regulacja prędkości ruchu siłownika w wybranym kierunku (np. wysuw).

   • Zwrotny przepływ: Przy ruchu powrotnym powietrze płynie swobodnie bez dławienia, dzięki czemu siłownik może szybko cofnąć się do pozycji wyjściowej.

   • Oszczędność czasu: Brak konieczności stosowania dwóch oddzielnych zaworów (dławienie + zwrot).

7. Regulacja śrubokrętem

   • Główka iglicy jest przystosowana do wkrętaka, co utrudnia przypadkową zmianę nastaw przez osoby nieupoważnione lub w warunkach wibracji.

   • Precyzyjna śruba pozwala na płynne i dokładne ustawienie przepływu w zakresie od pełnego dławienia po niemal całkowite otwarcie w jednym kierunku.

8. Materiał korpusu: mosiądz niklowany

   • Mosiądz zapewnia dużą wytrzymałość mechaniczną przy zachowaniu względnie niskiej masy.

   • Niklowanie chroni przed korozją, nadaje gładką, łatwą do czyszczenia powierzchnię i zwiększa walory estetyczne.

9. Uszczelnienia (NBR)

   • Kauczuk nitrylowy odporny na oleje i typowe substancje w sprężonym powietrzu.

   • Nie zaleca się narażania uszczelek na agresywne chemikalia ani bardzo wysokie temperatury.

10. Minimalne ciśnienie otwarcia zaworu zwrotnego

• Zwykle rzędu 0,15–0,3 bar, co oznacza, że przy bardzo niskim ciśnieniu przepływ może być ograniczony.

• W normalnych warunkach przemysłowych (3–8 bar) to nie stanowi problemu.

11. Pozycja montażu

• Najczęściej bez ograniczeń. Warto jednak zachować taki układ, by śrubokrętowa regulacja była łatwo dostępna.

• Ponadto, wtykowa końcówka powinna być wolna od zagięć węża, co mogłoby niekorzystnie wpływać na przepływ i żywotność uszczelki w gnieździe.

12. Korpus kątowy i kanały przepływowe

• Kanały zaprojektowane w sposób zmniejszający turbulencje, co ogranicza utratę ciśnienia w układzie.

• Dodatkowo, starannie wykonana powierzchnia wnętrza zaworu zmniejsza ryzyko zablokowania przez zanieczyszczenia.

13. Parametry przepływu

• Najczęściej producent dostarcza wykresy prezentujące natężenie przepływu (l/min) w funkcji ciśnienia i ustawienia iglicy. Pozwala to lepiej zaplanować pracę siłownika.

• Dla większych średnic węża (np. fi 10 mm, 12 mm) przepływ będzie większy, co przekłada się na wyższą możliwą prędkość siłownika.

14. Odporność na wstrząsy i drgania

• Gwinty i wtyki push-in są zaprojektowane tak, by stabilnie utrzymywać przewód nawet przy drganiach maszyny.

• Śruba iglicy nie ma tendencji do samoczynnego odkręcania się, jeśli regulacja śrubokrętem została prawidłowo wykonana.

15. Konserwacja i serwis

• Przy normalnej eksploatacji i filtracji powietrza (40 µm) potrzeba minimalnej uwagi serwisowej.

• Jeśli jednak dojdzie do zabrudzenia iglicy lub mechanizmu zwrotnego, wystarczy zdemontować zawór i oczyścić go sprężonym powietrzem lub wodą ze środkiem myjącym (po wysuszeniu zawór można zamontować ponownie).

16. Wymiary gabarytowe

• Ze względu na kątową konstrukcję, zawory są na ogół krótsze w osi wlotu, co pozwala zmniejszyć odległości montażowe.

• Producent zazwyczaj podaje wartości L, H, itp., co umożliwia zaplanowanie przestrzeni w maszynie.

17. Zgodność z normami

• Większość zaworów od CPP PREMA spełnia podstawowe standardy jakości i bezpieczeństwa w pneumatyce (np. ISO).

• W razie zapotrzebowania na certyfikaty (np. ATEX), należy sprawdzić, czy dany model jest dostępny w wersji dopuszczonej do stref zagrożenia wybuchem.

18. Rodzaj śrubokręta

• Najczęściej szczelina jest płaska, rzadziej krzyżakowa. W dokumentacji można znaleźć informację o preferowanym typie wkrętaka.

• Ustawienie odbywa się bardzo precyzyjnie, bo niewielki ruch śruby potrafi znacząco wpłynąć na przepływ.

19. Stopień ochrony IP

• Zawory wtykowe nie zawsze posiadają określony stopień IP (np. IP54), gdyż zależy to też od instalacji węża i środowiska. W standardowych warunkach przemysłowych radzą sobie bardzo dobrze, ale przy dużej wilgotności lub zapyleniu warto stosować filtry i dbać o czystość.

1. Mosiądz niklowany (korpus)

   • Podstawą zaworu jest mosiądz – stop miedzi i cynku, znany ze swojej wytrzymałości mechanicznej i odporności korozyjnej w środowisku przemysłowym.

   • Niklowanie powierzchni poprawia odporność na utlenianie i ułatwia utrzymanie czystości. Gładka, błyszcząca powłoka zapobiega przywieraniu zanieczyszczeń, co bywa ważne w branżach spożywczych czy farmaceutycznych.

2. Stop aluminium lub cynku (pokrywa)

   • W niektórych modelach elementy pomocnicze (pokrywy, nakrętki) mogą być wykonane z lekkich stopów, które nie obciążają mechanicznie całej konstrukcji.

   • Dobrze współpracują z mosiężnym korpusem, tworząc wytrzymałe i trwałe połączenie.

3. Iglica (stal lub mosiądz z cynkowaną powierzchnią)

   • Iglica, będąca kluczowym elementem dławienia, musi być odpowiednio utwardzona i odporna na ścieranie. Stąd wykorzystuje się stal węglową lub mosiądz z powłoką cynkową.

   • Jej kształt (stożek, ostrze) decyduje o płynności regulacji przepływu w kierunku dławionym.

4. Uszczelnienia NBR (kauczuk nitrylowy)

   • Odpowiada za szczelność połączeń oraz kontakt z medium (sprężonym powietrzem). Nitryl dobrze znosi oleje i standardowe środki smarowe, co bywa konieczne w pneumatyce.

   • Charakteryzuje się elastycznością w zakresie temperatur zbliżonym do 0–60°C. Powyżej 80°C może ulegać degradacji.

5. Sprężyna zwrotna

   • Przeważnie stal sprężynowa, gwarantująca szybkie odcinanie lub otwieranie przepływu w kierunku odwrotnym. Ma bezpośredni wpływ na funkcję zwrotną zaworu.

6. Złącze wtykowe

   • Zawiera pierścień z tworzywa (np. poliacetal) oraz metalowy kołnierz (mosiądz, stal nierdzewna). Ta kombinacja zapewnia łatwe wciśnięcie węża i stabilne trzymanie go pod ciśnieniem.

   • Wysoka precyzja wykonania zapobiega wyciekom na styku wąż–zawór.

7. Regulacja śrubokrętem

   • Górna część zaworu wyposażona w gniazdo na śrubokręt (płaski/krzyżak). Może być wyprodukowana z tworzywa wytrzymałego (PA, POM) lub metalu.

   • Dla zwiększenia odporności na ścieranie elementy stykające się z iglicą mogą być również niklowane lub ocynkowane.

8. Powłoka antykorozyjna

   • Główną rolę odgrywa tutaj proces niklowania mosiądzu. Nikiel stanowi naturalną barierę przed korozją, w tym tzw. miedzianą patyną.

   • W warunkach o podwyższonej wilgotności lub obecności mgły olejowej niklowany mosiądz zachowuje się stabilnie, nie tracąc właściwości mechanicznych.

9. Odporność mechaniczna

   • Mosiądz, choć lżejszy niż stal, jest wystarczająco mocny do standardowych obciążeń w pneumatyce. Przy ciśnieniu do 10 bar i typowych przepływach, korpus się nie odkształca.

   • Nawet częste wahania ciśnienia i temperatury nie prowadzą do powstawania mikropęknięć.

10. Ekologiczna perspektywa

• Mosiądz i stopy niklu podlegają procesom recyklingu, dzięki czemu zużyte zawory nie stanowią dużego obciążenia dla środowiska.

• Trwałość produktu ogranicza konieczność częstej wymiany, co również sprzyja zrównoważonej gospodarce materiałami.

11. Zgodność z mediami

• Standardowo dedykowane do sprężonego powietrza. W przypadku obecności dodatkowych substancji (np. mgły smarowej) NBR i mosiądz radzą sobie bez problemu.

• Nie jest zalecane stosowanie tych zaworów z mediami agresywnymi chemicznie (kwasami, zasadami) czy w warunkach wysokiej temperatury, bez wcześniejszej konsultacji z producentem.

12. Technologia wytwarzania

• Mosiądz formowany (np. metodą kucia lub obróbki skrawaniem), następnie obrabiany mechanicznie, gwintowany i polerowany przed procesem niklowania.

• Kontrola jakości na każdym etapie produkcji ma zapewnić precyzję wymiarów kanałów przepływowych i gwintów.

13. Stopień trudności naprawy

• Zawory o takiej konstrukcji są na ogół produktami jednorazowego użytku w razie poważnego uszkodzenia (np. pęknięcia korpusu). Naprawa bywa nieopłacalna w porównaniu z wymianą na nowy egzemplarz.

• Można usunąć drobne zanieczyszczenia czy wymienić uszczelki, ale w praktyce serwis skupia się na wymianie całego zaworu, co jest szybsze i bardziej ekonomiczne.

14. Tuleje, nakrętki, pokrętła

• W modelach wtykowych występuje pierścień blokujący z tworzywa, który zaciska się na wężu. Jest on połączony z metalowym korpusem, co daje solidne utrzymanie przewodu bez konieczności dodatkowych opasek.

15. Wpływ drgań i uderzeń

• Dzięki mosiężnemu korpusowi i solidnym uszczelnieniom, zawory dobrze znoszą wstrząsy. Warto jednak stosować obejmy i wsporniki przewodów, by nie przenosić nadmiernego obciążenia mechanicznego na złącze.

16. Anodowane elementy (opcjonalnie)

• W niektórych liniach produktowych mogą się zdarzyć elementy anodowane (np. pokrywy aluminiowe). Ma to na celu poprawę wyglądu i odporności na utlenianie.

• Podstawowa warstwa niklu na mosiądzu jest jednak dominującym standardem w zaworach z serii /8953-A/.

17. Potencjalne modyfikacje

• Dla specyficznych aplikacji (np. wyższe temperatury lub specjalne media) możliwe jest zamówienie uszczelnień z innych elastomerów (FKM/Viton).

• Jednak w podstawowej ofercie pozostaje NBR jako najbardziej uniwersalne i ekonomiczne rozwiązanie.

18. Stosunek jakości do ceny

• Mosiądz niklowany i starannie zaprojektowane mechanizmy wewnętrzne sprawiają, że zawory te służą latami bez potrzeby wymiany. Biorąc pod uwagę stosunkowo niskie koszty jednostkowe, jest to wysoce opłacalne.

19. Minimalizacja strat ciśnienia

• Dzięki gładkim kanałom i dobrze dopasowanej iglicy straty ciśnienia przy ustawionej pozycji dławienia są mniejsze, a w kierunku zwrotnym niemal pomijalne.

• Użytkownik nie musi się martwić o znaczący spadek wydajności sprężarki czy systemu, ponieważ przepływ jest usprawniony.

Prawidłowy montaż zaworów dławiąco-zwrotnych kątowych wtykowych z gwintem zewnętrznym i regulacją śrubokrętem jest kluczowy, by zapewnić bezawaryjne działanie i pełne wykorzystanie funkcji dławienia oraz przepływu zwrotnego. Poniżej znajduje się szczegółowa instrukcja krok po kroku:

1. Przygotowanie narzędzi i stanowiska

   • Odłącz instalację pneumatyczną od źródła sprężonego powietrza i upewnij się, że w systemie nie ma ciśnienia.

   • Zgromadź niezbędne klucze płaskie lub oczkowe, taśmę teflonową (ewentualnie pastę uszczelniającą) i oczywiście śrubokręt (płaski lub krzyżak, w zależności od modelu zaworu).

2. Sprawdzenie kompatybilności

   • Upewnij się, że gwint (M5, G1/8, G1/4, G3/8, G1/2) jest zgodny z otworem w siłowniku lub innym elemencie, w którym go zamontujesz.

   • Określ średnicę wtyku (fi 4, 6, 8, 10, 12 mm) pasującą do używanego węża. Przygotuj odpowiedniej długości i jakości wąż pneumatyczny.

3. Uszczelnienie gwintu

   • Owiń taśmę teflonową na gwint zewnętrzny zaworu, trzymając taśmę zgodnie z kierunkiem wkręcania.

   • Uważaj, aby nie nawinąć zbyt wiele warstw, co mogłoby utrudnić wkręcenie i zanieczyścić wnętrze zaworu.

4. Montaż do układu

   • Wkręć zawór ręcznie, łapiąc pierwszy gwint, aby zapobiec uszkodzeniu. Następnie użyj klucza, dokręcając do momentu wyraźnego oporu.

   • Nie stosuj nadmiernej siły – w mosiądzu można łatwo zerwać gwint, a w efekcie rozszczelnić system.

5. Wtykowe podłączenie węża

   • Przytnij wąż prostopadle (bez zadziorów) i starannie oczyść jego koniec.

   • Wsuń wąż w gniazdo wtykowe zaworu, aż poczujesz wyraźny opór (zazwyczaj czuć klik, gdy pierścień blokujący zaciśnie się na wężu).

   • Delikatnie pociągnij wąż wstecz, by upewnić się, że jest stabilnie zamocowany.

6. Wybór kierunku przepływu

   • Zawór dławiąco-zwrotny dławienie ma w jednym kierunku, a w przeciwnym przechodzi swobodnie (funkcja zwrotna). Sprawdź oznaczenia (strzałkę) na korpusie, by właściwie ustawić zawór zgodnie z wymaganiami siłownika.

7. Sprawdzenie regulacji iglicy

   • Za pomocą śrubokręta sprawdź, w jakiej pozycji znajduje się iglica. Jeśli chcesz mieć początkowe ustawienie na delikatne dławienie, wkręć śrubę o kilka obrotów (im więcej wkręcisz, tym mocniej zdławisz przepływ).

   • Ostateczne wyregulowanie zostaw na chwilę, gdy układ będzie pod ciśnieniem.

8. Pierwsze uruchomienie

   • Powoli włącz sprężone powietrze. Obserwuj, czy nie pojawiają się nieszczelności w obszarze gwintu lub przy wtyku. Jeżeli słychać syk, odetnij ciśnienie i popraw uszczelnienie.

   • Sprawdź także pewność węża – w systemie wtykowym powinien pozostać na swoim miejscu bez żadnych wycieków.

9. Regulacja dławienia

   • Podnieś ciśnienie do roboczej wartości (np. 6 bar) i uruchom siłownik.

   • Zaobserwuj prędkość wysuwu w kierunku dławionym (oznaczonym przez strzałkę lub opis). Jeśli jest zbyt szybki, wkręć śrubę iglicy śrubokrętem, zmniejszając przepływ. Jeśli zbyt wolny, poluzuj (wykręć) śrubę.

   • W drugą stronę (ruch powrotny siłownika) zawór powinien przepuszczać powietrze bez dławienia, umożliwiając szybkie cofnięcie siłownika.

10. Kontrnakrętka i blokada

• Niektóre modele mogą mieć nakrętkę kontrującą lub inny system. Sprawdź w dokumentacji producenta. Jeśli tak, po ustawieniu optymalnego dławienia zablokuj pozycję, by nie uległa przypadkowej zmianie.

11. Kilka cykli testowych

• Wykonaj kilka ruchów siłownika, sprawdzając, czy parametry dławienia są stabilne. Drobne korekty przeprowadź śrubokrętem, aż osiągniesz optymalną prędkość ruchu i siłownik nie będzie uderzał w końcowe położenie.

12. Kontrola szczelności i stanu węża

• Przy pracy ciągłej, np. w linii produkcyjnej, warto okresowo sprawdzać, czy wąż nie wysunął się, a uszczelki wtykowe nie uległy zużyciu.

• Jeśli zaobserwujesz minimalne wycieki, spuść ciśnienie i ponownie wciśnij wąż w złącze. Zazwyczaj to rozwiązuje problem.

13. Konserwacja eksploatacyjna

• Zawory te wymagają znikomej konserwacji, pod warunkiem że w układzie znajduje się filtr (np. 40 μm), eliminujący grubsze zanieczyszczenia.

• Jeżeli nastąpi znaczne zanieczyszczenie iglicy, odkręć zawór, oczyść sprężonym powietrzem lub wodą z detergentem (po wcześniejszym wysuszeniu i sprawdzeniu, czy elementy metalowe nie korodują).

14. BHP

• Zawsze używaj okularów ochronnych i odzieży roboczej, by uniknąć obrażeń w przypadku niespodziewanego wyrzutu powietrza.

• Informuj współpracowników o prowadzonych pracach serwisowych, zwłaszcza jeśli występują wysokie ciśnienia w układzie.

15. Najczęstsze problemy i sposoby rozwiązania

• Zbyt duży przepływ nawet przy wkręconej iglicy: Możliwe uszkodzenie lub zanieczyszczenie iglicy. Należy ją wyczyścić lub wymienić zawór.

• Wąż wypada: Być może koniec węża jest nierówno przycięty lub uszkodzony. Przytnij prostopadle, a następnie ponownie wciśnij w złącze.

• Brak dławienia w danym kierunku: Być może zawór zamontowano odwrotnie względem kierunku przepływu. Sprawdź oznaczenia na korpusie.

16. Sprawdzenie reakcji siłownika

• Zaleca się, aby operator obserwował ruch siłownika przez kilka pierwszych cykli po każdej ingerencji w ustawienia śrubokrętem, by wyeliminować ewentualne niepożądane zjawiska (np. szarpnięcia, nadmierne drgania).

17. Rozbudowa linii

• Jeśli w przyszłości konieczne będzie dołożenie kolejnych siłowników lub rozbudowa systemu, wystarczy powtórzyć procedurę montażu. Elastyczność złączek wtykowych ułatwia modyfikację układu bez większych przestojów.

18. Wymiana zaworu

• Gdy zawór się zużyje lub ulegnie uszkodzeniu, zazwyczaj wymienia się go w całości. Demontaż polega na odłączeniu węża i odkręceniu zaworu z portu siłownika.

• Nowy egzemplarz instaluje się podobnie, pamiętając o uszczelnieniu gwintu i zwróceniu uwagi na kierunek przepływu.

19. Wskazówki dla operatorów

• Dobrze jest przechowywać dokumentację dotyczącą ustawienia dławienia – np. liczbę obrotów iglicy. W razie zmiany personelu lub ponownej konfiguracji, łatwiej przywrócić wcześniejsze parametry.

• Jeżeli zawory pracują w środowisku o wysokim zapyleniu, można rozważyć krótkie przemycie sprężonym powietrzem raz w tygodniu.

1. Na czym polega kluczowa różnica między zaworem dławiąco-zwrotnym a zwykłym dławiącym?
   Zwykły zawór dławiący ogranicza przepływ powietrza w obu kierunkach. Natomiast zawór dławiąco-zwrotny ogranicza przepływ tylko w jednym kierunku (dławienie), zaś w drugim pozwala na swobodne przejście powietrza (funkcja zwrotna). To przekłada się na szybszy powrót siłownika i ogólnie większą efektywność układu.

2. Czy regulacja śrubokrętem jest trudniejsza niż pokrętłem?
   Nie jest trudniejsza, wymaga jedynie użycia śrubokręta (płaskiego lub krzyżakowego). Dla niektórych aplikacji stanowi to zaletę – chroni bowiem przed niekontrolowanym przestawieniem dławienia przez przypadkowy kontakt bądź drgania.

3. Jak rozpoznać, że zawór jest zamontowany poprawnie względem kierunku przepływu?
   Najczęściej na korpusie widnieje strzałka lub napis. Kierunek strzałki pokazuje drogę, w której przepływ jest dławiony. W odwrotną stronę zawór działa jako zwrotny z niewielkim oporem.

4. Którą średnicę fi węża wybrać?
   Zależy to od wymaganego przepływu i wielkości siłownika. Fi 4 i 6 mm są popularne w mniejszych układach, fi 8 czy 10 mm – w średnich, a fi 12 mm – w większych aplikacjach, gdzie przepływ musi być znaczny.

5. Czy zawór można montować w dowolnej pozycji?
   Tak, choć zaleca się taką orientację, by śrubokręt był łatwo dostępny, a wąż nie był nadmiernie zginany. Kątowa konstrukcja ułatwia to, dając dużą elastyczność w prowadzeniu przewodów.

6. Czy po ustawieniu iglicy konieczne jest coś jeszcze, by zapobiec jej samoczynnemu rozregulowaniu?
   W większości przypadków wystarczy odpowiednio dokręcić śrubę iglicy. Zawory z serii /8953-A/ są tak projektowane, by iglica nie luzowała się samoistnie. Jeśli model ma nakrętkę kontrującą, można ją zastosować.

7. Czy do czyszczenia zaworu mogę użyć zwykłego środka odtłuszczającego?
   Tak, o ile nie jest on agresywny chemicznie dla NBR i powłoki niklowej. Najbezpieczniej jest używać delikatnych środków i po czyszczeniu dobrze osuszyć zawór przed ponownym montażem.

8. Jak poradzić sobie z sytuacją, gdy wąż w systemie push-in wypada przy wyższym ciśnieniu?
   Pierwszym krokiem jest sprawdzenie, czy koniec węża nie jest uszkodzony lub zniekształcony. Przytnij go prostopadle, usuń zadziory i wciśnij ponownie do oporu. Jeśli problem się powtarza, sprawdź stan pierścienia blokującego.

9. Co zrobić, jeśli zawór nie zapewnia wystarczającego dławienia nawet przy maksymalnym dokręceniu iglicy?
   Może to oznaczać zanieczyszczenie lub uszkodzenie stożka iglicy. Inną możliwością jest zbyt duży przepływ wymuszony przez ogromny siłownik w układzie. Wówczas trzeba rozważyć zawór o większej średnicy lub innej konstrukcji.

10. Czy można pracować z innymi gazami niż sprężone powietrze?
    Z reguły tak, o ile są to gazy nieagresywne dla materiałów (mosiądz, nikiel, NBR). Niemniej zawsze warto skonsultować się z producentem w wypadku mediów specjalnych (np. azot, CO2).

11. Jak często powinienem przeprowadzać przegląd zaworów?
    Wszystko zależy od intensywności pracy układu. W standardowych warunkach wystarczy raz na 3–6 miesięcy obejrzeć zawór, sprawdzić szczelność i działanie dławienia. W środowisku o silnym zapyleniu lub wysokiej wilgotności można robić to częściej.

12. Czy te zawory mogą pełnić rolę głównej blokady przepływu?
    Nie, to nie są zawory odcinające. Ich zadaniem jest dławienie i zwrot w jednym korpusie. Dla całkowitego odcięcia lepsze są np. zawory kulowe.

13. Czy istnieją wersje ze stali nierdzewnej?
    Zwykle w standardzie producenci oferują mosiądz niklowany, który dla większości zastosowań wystarcza. Jeśli konieczna jest stal nierdzewna, należy szukać serii dedykowanych do pracy w środowiskach silnie korozyjnych (może być trudniej dostępna lub droższa).

14. Jakie są konsekwencje zbyt niskiego ciśnienia w układzie?
    Przy bardzo niskim ciśnieniu (poniżej 1 bar) funkcja zwrotna może nie być do końca skuteczna. Siłownik może nie cofać się tak szybko, jak oczekiwano. Dławienie zaś działać będzie, ale w ograniczonym zakresie.

15. P: Czy zawór dławiąco-zwrotny zwiększa zużycie energii?
    Dławienie oznacza pewne straty ciśnienia przy przepływie, jednak dzięki funkcji zwrotnej w drodze powrotnej te straty są zredukowane do minimum. W praktyce oszczędność może być znacząca względem użycia zwykłych zaworów dławiących w obu kierunkach.

16. P: Jak przebiega wymiana zaworu w już istniejącej instalacji?
    Wystarczy odłączyć dopływ sprężonego powietrza, spuścić ciśnienie, wyciągnąć wąż ze złącza push-in oraz wykręcić zawór z gwintu. Następnie nowy egzemplarz instaluje się w odwrotnej kolejności, pamiętając o uszczelnieniu gwintu.

17. P: Czy jest możliwość sterowania tym zaworem elektrycznie?
    O: Nie, to zawór czysto mechaniczny. Jeśli potrzebujesz sterowania elektrycznego, rozważ elektrozawory. Tu regulacja przepływu odbywa się przez śrubokręt, a funkcja zwrotna jest pasywna (mechaniczna).

18. Czy zawory te wytrzymają pracę w temperaturach ujemnych (np. -10°C)?
    Materiał korpusu (mosiądz niklowany) zniesie taką temperaturę, ale uszczelnienia NBR mogą sztywnieć. Może to powodować nieszczelności lub trudniejszy ruch. Zaleca się konsultację z producentem, jeśli planujesz pracę w mroźnym otoczeniu.

19. Jakie błędy najczęściej popełniają początkujący użytkownicy?
    Nieprawidłowe uszczelnienie gwintu, montaż zaworu w odwrotnym kierunku, zbyt mocne dokręcenie korpusu, brak filtra powietrza i przez to zabrudzenie iglicy. Wszystkie te błędy można wyeliminować, stosując się do instrukcji.

20. Czy zawór dławiąco-zwrotny kątowy wtykowy jest dużo droższy od zwykłego dławiącego?
    Różnica w cenie nie jest duża, biorąc pod uwagę dodatkową funkcję zwrotną i wtykowe przyłącze. Zysk w postaci krótszych cykli pracy siłownika i łatwiejszej regulacji zwykle rekompensuje nawet nieznacznie wyższy koszt zakupu.