Kategorie

Lista podgrup: Siłowniki z wydłużonym tłoczyskiem do montażu blokady tłoczyska i blokady [AB]

[016AB] Dwustronnego działania, szpilkowe z jednostronnym tłoczyskiem

[016PB] Dwustronnego działania z tuleją kształtową z jednostronnym tłoczyskiem

Blokady tłoczysk

Siłowniki z wydłużonym tłoczyskiem do montażu blokady tłoczyska i blokady [AB]

Siłowniki pneumatyczne ISO 15552/ISO 6431 z wydłużonym tłoczyskiem do montażu blokady tłoczyska i blokady [AB], oferowane przez CPP PREMA, stanowią innowacyjne i specjalistyczne rozwiązanie dla przedsiębiorstw poszukujących dodatkowego poziomu bezpieczeństwa i kontroli ruchu w swoich aplikacjach przemysłowych. Współcześnie, wraz z rosnącymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i mienia, a także koniecznością eliminacji przestojów, wdrażanie urządzeń o zwiększonym stopniu niezawodności i funkcjonalności stało się priorytetem. Właśnie z myślą o takich potrzebach powstała opisywana kategoria siłowników, wyposażonych w możliwość montażu blokady tłoczyska (tzw. lock unit), która zapewnia mechaniczne unieruchomienie tłoka, niezależne od stanu zasilania pneumatycznego.

Standardy ISO 15552/ISO 6431 i rola CPP PREMA

Producent CPP PREMA to firma z wieloletnim doświadczeniem w zakresie projektowania i wytwarzania komponentów pneumatyki. Wprowadzone na rynek siłowniki są w pełni zgodne z międzynarodowymi normami ISO 15552 (dawniej ISO 6431) oraz VDMA, co oznacza, że charakteryzują się:

Standaryzowanymi wymiarami montażowymi – ułatwia to dobór i wymianę akcesoriów (np. uchwytów, mocowań, łączników).
Uniwersalnymi gwintami przyłączy – dzięki czemu można je swobodnie integrować z różnymi układami pneumatycznymi.
Zachowaniem spójności konstrukcji – kluczowe jest to, że siłowniki pasują do większości standardowych systemów automatyki.

W praktyce oznacza to, że użytkownik może bez przeszkód zintegrować taki siłownik z posiadanymi już maszynami czy liniami produkcyjnymi, bez konieczności skomplikowanych adaptacji. Ma to ogromne znaczenie w kontekście racjonalizacji kosztów wdrożeniowych i minimalizacji czasu przestoju na etapie montażu.

Czym wyróżniają się siłowniki z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą [AB]?

Najbardziej charakterystycznym elementem tej kategorii jest dodatkowe wydłużenie tłoczyska (np. +60 mm, +90 mm, +110 mm czy +140 mm). Ten przedłużony odcinek przeznacza się do zamontowania blokady tłoczyska (mechanizmu lock unit), który w razie potrzeby (zanik ciśnienia, sytuacja awaryjna) uniemożliwia ruch tłoka. Dzięki temu siłownik może:

Utrzymywać pozycję w sposób całkowicie niezależny od pneumatyki (wspomniana blokada działa mechanicznie).
Zwiększać poziom bezpieczeństwa operatorów i ochrony sprzętu w wypadku przerwania zasilania sprężonym powietrzem.
Stanowić wsparcie dla systemów bezpieczeństwa, jak zawory odcinające, zamki krańcowe, czujniki i sterowniki PLC.

Co ważne, siłowniki w tej rodzinie nadal zachowują wszystkie cechy typowych napędów ISO 15552/ISO 6431 – mogą występować w wersji dwustronnego działania (double-acting), z jednym wyprowadzeniem tłoczyska. Komora tłoka jest więc naprzemiennie zasilana powietrzem od strony przedniej i tylnej, co pozwala uzyskać podobną siłę zarówno w wysuwie, jak i wsuwie.

Zalety płynące z konstrukcji

Dwustronne działanie
Dwustronne doprowadzenie sprężonego powietrza skutkuje dużą elastycznością ruchu (wysuw/zwrot). Użytkownik precyzyjnie steruje pozycją tłoka, a tym samym automatyzuje procesy – od prostych czynności (podnoszenie, przesuwanie) aż po zaawansowane manipulacje w robotyce czy liniach montażowych.
Jednostronne wyprowadzenie tłoczyska
Mając do dyspozycji wyłącznie jedną stronę, można zmniejszyć obrys siłownika od drugiej (zaślepionej) strony. To istotne w aplikacjach, gdzie przestrzeń jest ograniczona.
Wydłużony tłok
Dodatkowy fragment zapewnia miejsce na zainstalowanie blokady. W praktyce jest to klucz do zwiększenia bezpieczeństwa, gdyż lock unit działa niezależnie od ciśnienia. Mechanizm blokujący, dociskany np. za pomocą sprężyny lub innej siły, zaciska się na wydłużonej części tłoczyska i uniemożliwia jego ruch.
Zgodność z szeregiem akcesoriów
Mogą to być różne uchwyty montażowe, widełki, przeguby, czujniki magnetyczne (reed, hallotronowe), amortyzatory, dławiki przepływu czy też szybkozłączki. Tak szeroka gama akcesoriów ułatwia adaptację do niemal dowolnej maszyny lub procesu technologicznego.
Dostosowanie do środowiska pracy
Dostępne są różne warianty uszczelnień (NBR, PU, VITON), co pozwala na pracę w standardowych temperaturach do +80°C lub w warunkach do nawet +150°C w wersjach wysokotemperaturowych. Materiał tłoczyska (stal węglowa chromowana bądź nierdzewna) można dobrać zgodnie z wymogami danej branży – spożywczej, chemicznej czy innej, gdzie panują warunki agresywne (wilgoć, kontakt z substancjami chemicznymi).

Rola blokady tłoczyska (mechanicznego lock unit)

Blokada tłoczyska to esencja odróżniająca te siłowniki od tradycyjnych rozwiązań. W istocie jest to zewnętrzny element (np. typu 10.037E, 10.037F czy innego, zależnie od oferty), który:

Przymocowuje się do korpusu maszyny bądź jakiegoś solidnego elementu ramy.
Chwyta i unieruchamia wydłużone tłoczysko w danym miejscu, zwykle za pomocą szczęk zaciskowych, klina, kołka lub innego mechanizmu.
Działa niezależnie od ciśnienia w siłowniku – nawet jeśli ciśnienie spadnie do zera, blokada wciąż utrzymuje tłoczysko.

Z perspektywy bezpieczeństwa oznacza to, że w scenariuszu braku energii czy też przerwania zasilania w sieci pneumatycznej tłoczysko nie cofnie się lub nie opadnie samoczynnie, co w pewnych sytuacjach mogłoby prowadzić do wypadków.

Typowe branże i aplikacje

Automotive: blokowanie położenia w liniach montażowych samochodów, uniemożliwianie opadania ciężkich podzespołów, pewne zatrzymanie stołów obrotowych.
Przemysł spożywczy: zapobieganie przypadkowemu zamknięciu klap zasypowych lub przesłon podczas mycia i czyszczenia linii, co mogłoby skutkować uszkodzeniem produktu.
Farmacja i chemia: praca w warunkach wysokiej czystości lub z użyciem substancji agresywnych, gdzie kluczowe jest unieruchomienie zaworu, aby uniknąć niekontrolowanych wycieków.
Robotyka: w strefach zautomatyzowanych, gdzie bezpieczeństwo ludzi i urządzeń stoi na pierwszym miejscu; mechaniczna blokada pozwala zatrzymać ramię robota w danym punkcie, bez ryzyka obniżenia go wraz z ciężarem.

Budowa szpilkowa vs. tuleja kształtowa

W ramach niniejszej kategorii (blokady [AB]) można spotkać dwa sposoby wykonania siłownika:

Szpilkowy (tie-rod) – korpus w postaci aluminiowej tulei, a pokrywy ściągnięte długimi śrubami przechodzącymi wzdłuż siłownika.
Tuleja kształtowa – bardziej nowoczesny profil, bez zewnętrznych szpilek, z rowkami bocznymi do montażu czujników.

Obie konstrukcje są prawidłowe i zgodne z ISO, jednak dobór zależy m.in. od preferencji projektanta, łatwości czyszczenia, ewentualnych wymogów w zakresie masy (tuleja kształtowa może być lżejsza) lub dostępności akcesoriów.

Regulowana amortyzacja i płynny ruch

W pokrywach siłownika, niezależnie od typu ([016PB] czy [016AB]), zazwyczaj dostępna jest regulowana amortyzacja pneumatyczna. Ta cecha umożliwia łagodne zatrzymanie tłoka w skrajnych pozycjach, eliminując wstrząsy i hałas. Za pomocą śrub dławikowych użytkownik precyzyjnie reguluje przepływ powietrza w fazie końcowej ruchu, co jest niezwykle przydatne przy większych prędkościach lub pracy z delikatnymi produktami.

Kompatybilność montażowa i akcesoria

Dzięki zachowaniu wymiarów ISO 15552/ISO 6431, do siłowników można dobrać:

Różnorodne uchwyty: łapy boczne (MS1), kołnierze czołowe (MF1), mocowania wahliwe (MP2) czy widełki tłoczyska.
Czujniki magnetyczne: w razie potrzeby precyzyjnej detekcji pozycji tłoka, np. do wysterowania kolejnych etapów procesu.
Zawory sterujące: typowe 5/2, 5/3, ewentualnie warianty monostabilne z szybkim wyzwalaniem.
Dławiki przepływu: montowane w przyłączach, by regulować prędkość wysuwu i wsuwu.

Kwestie serwisowe

CPP PREMA zapewnia kompleksowe wsparcie posprzedażowe i dostępność zestawów naprawczych (uszczelki, zgarniacze, pierścienie prowadzące). Proces regeneracji siłownika często sprowadza się do demontażu pokryw, wymiany zużytych elementów i ponownego skręcenia – standard ISO umożliwia szybką i sprawną naprawę. Ważne jest też kontrolowanie stanu mechanizmu blokującego, który w zależności od intensywności eksploatacji (np. częstego zaciskania) może wymagać okresowego czyszczenia i smarowania.

Korzyści ekonomiczne i operacyjne

Redukcja ryzyka wypadków: blokada tłoczyska minimalizuje szkody związane z niekontrolowanym ruchem, co przekłada się na niższe koszty ubezpieczenia i ewentualnych napraw.
Oszczędność energii: w niektórych aplikacjach siłownik po zablokowaniu może zostać odłączony od zasilania powietrzem, utrzymując pozycję bez zużycia energii.
Sprawne przezbrojenia: w liniach produkcyjnych, gdzie często zmienia się asortyment bądź parametry, pewne zablokowanie w danej pozycji ułatwia i przyspiesza czynności przezbrojeniowe.

Siłowniki pneumatyczne ISO 15552/ISO 6431 z wydłużonym tłoczyskiem do montażu blokady tłoczyska i blokady [AB] od CPP PREMA są projektowane z myślą o szerokiej gamie zastosowań w różnych sektorach przemysłu. Ich wyjątkowa cecha – możliwość mechanicznego unieruchomienia tłoczyska – szczególnie wyróżnia je spośród standardowych siłowników, pozwalając na pełną kontrolę położenia i bezpieczeństwo nawet w sytuacjach awaryjnych, gdy zaniknie zasilanie sprężonym powietrzem. Poniżej przedstawiamy przykładowe obszary zastosowań, z wyjaśnieniem, w jaki sposób ta funkcja blokady może przynieść korzyści operacyjne i finansowe.

1. Aplikacje pionowego podnoszenia i przenoszenia

W wielu liniach montażowych i transportowych wymaga się ruchu pionowego, np. podczas podnoszenia komponentów na określoną wysokość. Standardowy siłownik bez blokady tłoczyska po utracie ciśnienia mógłby umożliwić niekontrolowane opadnięcie ładunku. W takich przypadkach:

Zastosowanie blokady: Wydłużone tłoczysko z mechanizmem lock unit uniemożliwia przesunięcie tłoka po zaniku ciśnienia. Chroni to personel oraz delikatne produkty przed upadkiem.
Podniesienie BHP: W branżach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem (np. automotive, lotniczym), zapewnienie pewnego unieruchomienia ruchu pionowego staje się kluczowe.
Ochrona przed uszkodzeniami: Maszyna czy ładunek pozostaje w ustalonej pozycji nawet w wypadku nagłego spadku ciśnienia, co zapobiega kosztownym przestojom i naprawom.

2. Linie montażowe w branży motoryzacyjnej (Automotive)

Sektor automotive bazuje na wysokim stopniu automatyzacji, w tym na szerokim użyciu siłowników pneumatycznych do wszelkiego rodzaju przemieszczeń, docisków czy manipulacji podzespołami samochodowymi:

Precyzyjne pozycjonowanie: Aby wykonać spaw punktowy czy montaż elementów karoserii, kluczowa jest stabilność. Blokada tłoczyska uniemożliwia drobne przesunięcia wskutek wibracji czy braku ciśnienia, co poprawia jakość montażu.
Zabezpieczenie operatora: W przypadku obsługi manualnej, blokada może utrzymać dane podzespoły w górnej pozycji, zapewniając bezpieczeństwo i ergonomię pracy.
Redukcja przestojów: Zablokowanie tłoczyska podczas konserwacji zapobiega nieumyślnym ruchom linii i chroni drogie wyposażenie (np. roboty, chwytaki).

3. Przemysł spożywczy i farmaceutyczny

W sektorach spożywczym, napojowym czy farmaceutycznym, kluczową rolę odgrywa higiena, powtarzalność i bezpieczeństwo procesowe. Siłowniki z blokadą:

Bezpieczne zawory i klapy: Mogą utrzymać w pozycji otwartej lub zamkniętej klapy dozujące, co zapobiega zanieczyszczeniom w razie braku ciśnienia.
Higieniczna konstrukcja: Wersje z tuleją kształtową są szczególnie przydatne, bo gładki korpus łatwo utrzymać w czystości i odkażać.
Praca w wysokich temperaturach: Warianty z uszczelnieniami VITON pozwalają na mycie parą, kontakt z agresywnymi środkami czyszczącymi i gorącymi substancjami.

4. Robotyka i systemy automatyki zaawansowanej

W coraz bardziej zautomatyzowanych fabrykach, gdzie precyzja i bezpieczeństwo są na pierwszym planie, blokada tłoczyska pełni ogromną rolę:

Zatrzymanie w awaryjnych sytuacjach: W razie wyłączenia systemu sterowania czy awarii sprężonego powietrza robot może niebezpiecznie opaść lub uderzyć w sąsiednie elementy. Blokada mechaniczna temu zapobiega.
Synchronizacja z PLC: Wiele blokad ma czujniki potwierdzające stan „zablokowany/odblokowany”. System sterowania (PLC) może dynamicznie reagować i sterować kolejnymi operacjami.
Łatwiejszy serwis: Gdy konieczne jest zatrzymanie chwytaka w konkretnej pozycji, wystarczy włączyć blokadę i zdjąć zasilanie – unikając czasochłonnego rozmontowywania całego układu.

5. Przemysł chemiczny i obróbka substancji agresywnych

W instalacjach chemicznych lub petrochemicznych konieczna jest praca w trudnych warunkach, często z toksycznymi bądź korozyjnymi mediami:

Materiałowe dostosowanie: Możliwość zastosowania stali nierdzewnej, anodowanego aluminium i uszczelnień wysokoodpornych (FKM) sprawia, że siłownik może bezpiecznie pracować w kontakcie z chemikaliami.
Blokada w roli zaworu bezpieczeństwa: W sytuacjach, gdy trzeba nagle odciąć przepływ płynu lub gazu, mechaniczna blokada tłoczyska gwarantuje 100% pewność, że tłok nie wróci do poprzedniej pozycji.
Ciągły monitoring: W środowiskach ryzyka wybuchu czy wycieku, brak niespodziewanego ruchu tłoka jest kluczowy dla bezpieczeństwa instalacji i personelu.

6. Maszyny pakujące, etykietujące i sortujące

Przemysł opakowaniowy wykorzystuje siłowniki w zakresie formowania, cięcia, zgrzewania czy przenoszenia opakowań:

Blokowanie noży tnących: W razie konserwacji lub wymiany narzędzia ważne jest, aby nóż się nie uruchomił, gdy człowiek pracuje w strefie roboczej.
Stabilizacja przy szybkich cyklach: Płynność i powtarzalność ruchu przekłada się na wysoką wydajność linii pakującej. Blokada zapobiega błędom przy zatrzymaniu linii.
Regulacja formatów: Niektóre maszyny muszą przechodzić częste przezbrojenia pod różne wielkości opakowań; blokada pozwala precyzyjnie zablokować siłownik w wyznaczonej pozycji formatowej.

7. Magazynowanie, logistyka i transport wewnętrzny

Dynamiczny rozwój e-commerce i logistyki sprawia, że automatyczne systemy magazynowe często bazują na siłownikach do zmiany poziomów, sterowania roletami, zatrzymywania taśmociągów:

Bezpieczne windy towarowe: W pionowych ruchach, blokada siłownika gwarantuje utrzymanie platformy nawet przy utracie ciśnienia.
Przenośniki kątowe i sortowniki: Nagłe zatrzymanie w konkretnym położeniu chroni przesyłki przed zniszczeniem i operatorów przed wypadkami.
Podnośniki do wózków AGV: Automatyczne pojazdy (AGV) nierzadko używają pneumatyki do podnoszenia ładunków – blokada mechaniczna zwiększa poziom bezpieczeństwa w miejscach, gdzie operatorzy współpracują z robotami.

8. Aplikacje specjalne – sceniczne i prototypowe

Nie tylko w fabrykach stosuje się siłowniki z blokadą. Można je spotkać w maszynach scenicznych, instalacjach artystycznych czy projektach prototypowych:

Sceny teatralne i estradowe: Podnoszone platformy sceniczne muszą być stabilne i niezawodne nawet bez ciągłego zasilania. Blokada tłoczyska zapobiega opadnięciu dekoracji lub zapadni.
Projekty R&D: Inżynierowie w laboratoriach i centrach badawczych doceniają możliwość pewnego zatrzymania elementu w określonej pozycji, co bywa niezbędne w testach bezpieczeństwa, zmęczeniowych czy prototypowych.
Studia filmowe: W branży rozrywkowej i filmowej siłowniki z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą mogą stabilizować kamery, efekty specjalne czy ruchome elementy planu.

9. Branża ciężka i konstrukcje maszynowe

W hutach, kopalniach, zakładach przetwórstwa metali i innych gałęziach przemysłu ciężkiego konieczna jest odporność na ekstremalne obciążenia, wysokie temperatury i pył:

Podpory w prasach i wycinarkach: Blokada tłoczyska zapewnia, że tłok prasy nie opadnie, gdy operator dokonuje inspekcji czy wymienia narzędzia.
Transport urobku czy surowców: Zatrzymanie suwnicy lub chwytaka na wybranej wysokości eliminuje ryzyko kolizji z innymi elementami ciągu technologicznego.
Trudne warunki środowiskowe: Opcje uszczelnień VITON, stali nierdzewnej i anodowanego aluminium pozwalają siłownikom skutecznie pracować w obszarach narażonych na korozję, wysoką temperaturę czy zapylenie.

10. Branża energetyczna

W elektrowniach, ciepłowniach czy instalacjach OZE (np. wodnych, wiatrowych) siłowniki z blokadą spełniają kluczową funkcję:

Sterowanie turbinami i przepustnicami: W razie awarii operator musi być pewien, że dany element pozostanie w pozycji bezpiecznej – blokada zapewnia takie unieruchomienie.
Zaporowe systemy w elektrowniach wodnych: Blokada tłoczyska pozwala zamknąć lub otworzyć przepływ wody bez ryzyka przypadkowego przesunięcia zapory, chroniąc instalację przed zalaniem lub zniszczeniem.
Eksploatacja w temperaturach ekstremalnych: Uszczelnienia VITON, nierdzewne tłoczyska i solidne pokrywy wytrzymują warunki panujące przy kotłach czy w chłodniach kominowych.

11. Automatyka precyzyjna i linie testowe

W laboratoriach oraz fabrykach intensywnie testujących produkty i prototypy wymaga się wysokiej precyzji:

Stanowiska testowe: Blokada eliminuje mikrodrgania tłoczyska, zapewniając stabilne warunki do pomiarów.
Pozycjonowanie mikro: Dodatkowo można wspomagać się zaworami proporcjonalnymi i przetwornikami ciśnienia, by osiągnąć jeszcze dokładniejsze ustawienie.
Bezpieczeństwo próbek: Jeśli badania obejmują substancje niebezpieczne czy materiały wybuchowe, unieruchomienie tłoka w razie alarmu eliminuje ryzyko uwolnienia energii.

12. Możliwość integracji z systemami sterowania (PLC, SCADA)

Nowoczesne linie produkcyjne opierają się o zaawansowane sterowniki (PLC, PAC) i systemy nadrzędne (SCADA). W siłownikach z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą:

Czujniki stanu blokady: Niektóre lock unity posiadają styk lub czujnik sygnalizujący „zablokowano/odblokowano”. Ten sygnał można podłączyć do sterownika, by automatycznie zablokować ruch pozostałych elementów linii.
Monitorowanie w czasie rzeczywistym: Informacje o położeniu tłoka, obecności ciśnienia i stanie blokady dają operatorom wgląd w sytuację, co skraca czas reakcji na nieprawidłowości.
Sekwencje bezpieczeństwa: Programiści mogą tworzyć zaawansowane sekwencje, w których zanim inny podzespół maszyny ruszy, musi dostać potwierdzenie od czujnika blokady, że siłownik jest w stanie bezpiecznym.

13. Najczęstsze motywy wyboru siłowników z blokadą

Obawa przed uszkodzeniem drogiego produktu lub komponentu w razie spadku ciśnienia.
Wymóg norm BHP (np. dyrektywa maszynowa UE), podnoszący konieczność uniemożliwienia ruchu części maszyny po odcięciu źródła energii.
Stabilność w precyzyjnych aplikacjach: jeżeli minimalne drgania czy przemieszczenia mogłyby wpłynąć na wynik procesu.
Redukcja zasilania: w niektórych sytuacjach (np. długi postój) blokada pozwala wyłączyć zasilanie pneumatyczne bez ryzyka, że element się przemieści.

Dobór i właściwa eksploatacja siłowników pneumatycznych ISO 15552/ISO 6431 z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą tłoczyska [AB] w dużej mierze zależy od zrozumienia ich parametrów technicznych. Poniższa sekcja prezentuje kluczowe aspekty, na które należy zwrócić uwagę przed decyzją o zakupie, instalacji oraz w trakcie eksploatacji.

1. Zakres średnic i skoków

Średnice nominalne: Zazwyczaj dostępne są modele w przedziale od D32 do D125 (niekiedy nawet do D160 czy wyżej), co pozwala na wygenerowanie sił w szerokim zakresie – od kilku kiloniutonów aż po kilkanaście, przy ciśnieniu 6-10 bar.
Skoki standardowe: Najpopularniejsze skoki to 25, 50, 100, 160, 200, 250, 300, 400, 500 mm.
Dłuższe skoki: Niektórzy producenci, w tym CPP PREMA, oferują skoki sięgające nawet 1000 mm lub więcej. Dla takich długich zakresów należy jednak rozważyć dodatkową prowadnicę czy stabilizację, aby uniknąć wygięcia tłoczyska.

2. Dodatkowe wydłużenie tłoczyska

Wartości przedłużenia: +60 mm, +90 mm, +110 mm, +140 mm itp. To na tym odcinku montowana jest blokada, zapewniająca mechaniczne unieruchomienie.
Zalety: Dzięki takiemu przedłużeniu tłoczysko wciąż obsługuje cały skok roboczy, a blokada w żaden sposób nie skraca użytecznej drogi tłoka. To korzystne w aplikacjach, gdzie liczy się każdy milimetr.

3. Konstrukcja i sposób działania (dwustronne)

Double-acting: Wewnętrzne komory siłownika są naprzemiennie zasilane sprężonym powietrzem przez dwa oddzielne porty (np. G1/4, G3/8, G1/2 – w zależności od średnicy).
Równomierne siły: Wychodząca siła pchania i siła ciągnięcia są niemal takie same (pomniejszone o powierzchnię przekroju samego tłoczyska po jednej stronie).

4. Standard ISO 15552/ISO 6431

Uniwersalne wymiary montażowe: Rozstaw otworów, punkty mocowania, wymiary przyłączy powietrza czy gwint tłoczyska – wszystko to reguluje norma ISO, dzięki czemu siłowniki są zamienne z produktami innych dostawców.
Dostępność akcesoriów: Bez trudu znajdziesz uchwyty czołowe, łapy boczne, mocowania wahliwe czy widełki tłoczyska w wersji zgodnej z ISO, co skraca czas projektowania i wdrażania.

5. Maksymalne ciśnienie robocze

Do 10 bar: To najczęstsza górna granica w pneumatyce. Oznacza, że siłownik bezpiecznie pracuje przy ciśnieniach rzędu 6–8 bar, z lekkim zapasem.
Bezpieczeństwo: Producenci zwykle testują swoje siłowniki przy ciśnieniu wyższym niż dopuszczalne (np. 15 bar), by mieć pewność wytrzymałości mechanicznej. Nie należy jednak stosować w praktyce ciśnienia przewyższającego zalecenia.

6. Temperatura pracy i uszczelnienia

Standard (NBR/PU): Przedział -20°C do +80°C. Sprawdza się w większości aplikacji ogólnoprzemysłowych.
Wersje wysokotemperaturowe (VITON): Dopuszczają do +150°C, umożliwiając pracę siłownika przy gorących procesach, np. w piecach przemysłowych, spawalniach, suszarniach.
Opcje niskotemperaturowe: Czasem dostępne są elastomery dedykowane do pracy w temperaturach poniżej -20°C, stosowane w chłodniach, tunelach mroźniczych lub ekstremalnych warunkach zewnętrznych.

7. Materiały wykonania

Korpus (tuleja) z aluminium: Anodowana powierzchnia chroni przed korozją i ułatwia czyszczenie. Masa siłownika pozostaje stosunkowo niska.
Pokrywy z aluminium lub żeliwa: W zależności od wielkości i obciążeń, producenci mogą używać bardziej wytrzymałych stopów.
Tłoczysko stalowe: Węglowe chromowane (CK45) lub nierdzewne (AISI 304/316). Powłoka chromu twardego minimalizuje tarcie i korozję.

8. Amortyzacja końcowa

Regulowane dławiki amortyzacji: w pokrywie przedniej i tylnej zazwyczaj znajdują się śruby, umożliwiające precyzyjne wyhamowanie tłoka w finalnej fazie ruchu.
Korzyści: Cichsza praca, ochrona przed uderzeniami i dłuższa żywotność siłownika.

9. Blokada tłoczyska (moduł lock unit)

Nieintegralna część: Wydłużone tłoczysko stanowi bazę do założenia blokady, ale sama blokada to odrębny mechanizm (10.037E, 10.037F, itp.), mocowany do konstrukcji maszyny.
Różna siła trzymania: Wybieramy ją zależnie od masy obciążenia i wymagań aplikacji. Niektóre blokady działają przez sprężynę fail-safe (zacisk w przypadku zaniku ciśnienia), inne odwrotnie – wymagają ciśnienia do zaciśnięcia.
Pomiar stanu: Często można zamontować czujnik potwierdzający zablokowanie lub zwolnienie blokady.

10. Rodzaje konstrukcji siłowników [AB]

Tuleja kształtowa ([016PB]): Gładki profil, brak zewnętrznych szpilek, rowki do montażu czujników.
Szpilkowa (tie-rod) ([016AB]): Klasyczne rozwiązanie, gdzie pokrywy są ściągnięte długimi śrubami przechodzącymi wzdłuż korpusu.

11. Zakres sił i prędkości

Siła zależna od średnicy: Przykładowo D32 przy 6 bar wygeneruje około 480 N, natomiast D125 przy tym samym ciśnieniu to nawet ~7360 N.
Regulacja prędkości: Poprzez dławiki przepływu i konfigurację zaworów (5/2, 5/3). Maksymalna prędkość może sięgać kilkuset mm/s, przy czym blokada zwykle nie ma wpływu na dynamiczne charakterystyki, o ile nie jest zaciśnięta w ruchu (co byłoby niewskazane).

12. Masa własna siłownika

Uzależniona od długości skoku i wydłużenia: Im większy skok i dłuższe tłoczysko, tym siłownik jest cięższy. O dokładnych wartościach decyduje specyfikacja producenta (masa bazowa + przyrost masy na każde 10 mm skoku).

13. Minimalizacja sił bocznych

Ryzyko zginania tłoczyska: Przy długim skoku i wydłużonym tłoczysku należy unikać obciążeń poprzecznych. Czasem wskazane jest zastosowanie dodatkowych prowadnic, rolek czy łożysk liniowych.
Wpływ wyosiowania: Precyzyjny montaż w osi ruchu zapobiega przyspieszonemu zużyciu uszczelnień i łożysk tłoka.

14. Kompatybilność z systemami monitoringu

Czujniki pozycji: W wariantach z magnesem na tłoku można łatwo zamocować czujniki reed, hallotronowe czy indukcyjne w rowkach na tulei (wersja kształtowa) lub przy pomocy obejm (wersja tie-rod).
Sygnalizacja stanu blokady: Mechanizm blokujący wyposażony w czujnik może przekazać do systemu PLC informację, czy tłoczysko jest zablokowane.

15. Pozycjonowanie i automatyzacja

Sterowanie przez PLC: Standardowe zawory 5/2 lub 5/3 wystarczają do większości zastosowań. W bardziej złożonych aplikacjach można użyć zaworów proporcjonalnych czy elektrozaworów o szybkiej reakcji.
Zawory bezpieczeństwa: Zaleca się stosowanie w układach, gdzie ryzyko niekontrolowanego ruchu mogłoby mieć poważne konsekwencje.

16. Trwałość i cykl życia

Zależność od konserwacji: Regularne smarowanie (jeśli wymagane), wymiana uszczelnień w odpowiednich interwałach, utrzymywanie czystości tłoczyska i filtracji powietrza – to warunki bezawaryjnej pracy.
Setki tysięcy cykli: Przy zachowaniu instrukcji producenta siłowniki osiągają żywotność rzędu setek tysięcy do nawet milionów cykli.

17. Zestawy naprawcze i wsparcie CPP PREMA

W skład zestawów wchodzą m.in. uszczelnienia tłoka i tłoczyska, zgarniacze, pierścienie prowadzące, czasem oringi amortyzacji.
Łatwość serwisowania: W standardzie ISO demontaż pokryw, wymiana uszczelnień i powtórne złożenie jest prostym procesem.
Wsparcie techniczne: Specjaliści CPP PREMA pomagają w doborze odpowiednich wariantów siłownika (średnica, skok, rodzaj tłoczyska, blokada) i udzielają wskazówek eksploatacyjnych.

18. Dla kogo przeznaczone?

Inżynierowie projektujący maszyny: Cenią standaryzację i dużą funkcjonalność (blokada).
Służby utrzymania ruchu: Liczą na łatwy serwis i wzrost bezpieczeństwa linii produkcyjnych.
Integratorzy systemów automatyki: Potrzebują uniwersalnych i jednocześnie wyspecjalizowanych napędów, które pasują do różnych branż.

19. Bezpieczeństwo i certyfikacja

Dyrektywa Maszynowa: Siłowniki od dostawców, którzy spełniają normy CE, zwykle są zgodne z wymogami europejskiej Dyrektywy Maszynowej.
Wersje ATEX: W niektórych przypadkach (strefy zagrożone wybuchem) można zamówić siłowniki z odpowiednimi certyfikatami, o ile producent to oferuje.

Wytrzymałość, żywotność i niezawodność siłowników pneumatycznych ISO 15552/ISO 6431 z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą tłoczyska [AB] zależą w znacznym stopniu od zastosowanych materiałów konstrukcyjnych. Poniższy rozdział szczegółowo opisuje surowce, ich właściwości oraz to, w jaki sposób zostały dobrane, by sprostać wymaganiom przemysłowym – w tym zabezpieczeniu tłoczyska przez blokadę.

1. Aluminium anodowane – korpus (tuleja)

Przewaga masy do wytrzymałości: Aluminium stanowi kompromis między lekkością a wytrzymałością mechaniczną. Jest stosowane w większości nowoczesnych siłowników pneumatycznych, aby obniżyć masę całkowitą i ułatwić obsługę.
Anodowanie: To proces elektrolityczny wytwarzania warstwy tlenku glinu na powierzchni. Nadaje aluminium dużą odporność na korozję, ścieranie i uszkodzenia mechaniczne. Również ułatwia czyszczenie w branży spożywczej i farmaceutycznej.
Profil kształtowy vs. walcowy: W wersjach z tuleją kształtową korpus posiada kanały montażowe i gładkie boki, co ogranicza możliwość gromadzenia się zanieczyszczeń i usprawnia montaż czujników.

2. Pokrywy – aluminium lub żeliwo sferoidalne

Aluminiowe pokrywy: Z reguły stosowane w mniejszych średnicach (D32–D80), gdzie nie ma ekstremalnych obciążeń. Dzięki anodowaniu uzyskują podobną odporność jak tuleja.
Żeliwo sferoidalne: W większych średnicach (np. D100, D125 lub D160) lub w aplikacjach ciężkich, gdzie dochodzi do dużych sił. Żeliwo sferoidalne (zwane też sferoidalnym) oferuje świetną wytrzymałość na rozciąganie i obciążenia dynamiczne.
Obróbka CNC: Precyzyjna obróbka pokryw (gniazda uszczelnień, kanały amortyzacji, otwory montażowe) jest kluczowa dla zachowania szczelności i łatwości regulacji.

3. Tłoczysko – stal węglowa chromowana lub nierdzewna

Węglowa chromowana: Najpopularniejszy wariant, np. stal CK45 z warstwą twardego chromu, zapewnia odporność na ścieranie i korozję w standardowych warunkach przemysłowych.
Nierdzewna (AISI 304/316): Stosowana tam, gdzie kluczowa jest ochrona przed korozją w środowiskach spożywczych, farmaceutycznych, chemicznych bądź morskich.
Specjalna obróbka wydłużonego tłoczyska: Przy konieczności montażu blokady [AB], tłoczysko jest wydłużone o kilka–kilkanaście centymetrów, co wymaga dodatkowej precyzji w obróbce (hartowanie, polerowanie). Dzięki temu mechanizm lock unit pracuje płynnie i pewnie.

4. Mechanizm szpilkowy (tie-rod)

Stalowe pręty (szpilki): W wariantach tie-rod cztery stalowe pręty klasy 8.8 lub 10.9 spinają całość. Wytrzymują spore obciążenia rozciągające i momenty gnące.
Nakrętki samohamowne: Często z wkładką nylonową czy kołnierzowe, aby uniknąć luzowania w przypadku drgań.
Malowanie lub ocynk: Szpilki mogą być zabezpieczone antykorozyjnie, co zwiększa trwałość w wilgotnych środowiskach.

5. Wersje z tuleją kształtową

Aluminiowy profil ekstrudowany: Uzyskiwany przez wytłaczanie, ma kanały do montażu czujników i elementów blokujących.
Złączone pokrywy: Zwykle za pomocą śrub wewnętrznych lub małych prętów, co nadaje siłownikowi elegancki wygląd i upraszcza czyszczenie.

6. Uszczelnienia główne (NBR, PU, VITON)

NBR (nitril-butadien): Elastyczne, odporne na oleje mineralne, temp. do +80°C. Najpopularniejszy wariant dla ogólnych zastosowań.
PU (poliuretan): Wysoka odporność mechaniczna na ścieranie, często stosowane w siłownikach o wyższych prędkościach ruchu.
VITON (FKM): Dopuszcza pracę w temp. do +150°C i w agresywnych chemicznie środowiskach. Nieco droższe, ale niezastąpione w aplikacjach wysokotemperaturowych czy chemicznych.

7. Pierścienie prowadzące i zgarniacze

Pierścienie prowadzące (guide rings): Montowane na tłoku w celu utrzymania osiowości, ograniczają tarcie „metal o metal” i wydłużają żywotność uszczelnień. Tworzywa typu PTFE lub kompozyty polimerowe z dodatkiem włókien wykazują niski współczynnik tarcia.
Zgarniacz tłoczyska: Umieszczony w pokrywie czołowej, usuwa z tłoczyska brud i zanieczyszczenia. Dla aplikacji pyłowych lub mokrych zgarniacz bywa krytyczny, chroniąc wnętrze cylindra.

8. Kanały amortyzacji

Regulowane iglice: W pokrywach (przedniej i tylnej) znajdują się śruby, którymi można dławikować przepływ powietrza w końcowej fazie skoku.
Zalety: Cicha praca, ochrona przed uderzeniami i redukcja poziomu wibracji. Kluczowe w liniach montażowych pracujących z delikatnymi elementami.

9. Powłoki antykorozyjne i specjalne

Anodowanie twarde: Nadaje korpusowi (aluminium) większą odporność na zarysowania niż standardowe anodowanie.
PTFE (teflon): Czasem stosowany wewnątrz tulei, aby zmniejszyć tarcie i ułatwić czyszczenie.
Ocynk, pasywacja: Elementy stalowe, takie jak szpilki i śruby, mogą być ocynkowane albo pasywowane, co wydłuża żywotność w warunkach wilgotnych bądź korozyjnych.

10. Blokada tłoczyska – materiały lock unitu

Korpus blokady: Zwykle stal lub aluminium, w zależności od obciążeń i środowiska pracy.
Elementy zaciskowe: Hartowana stal lub stal powlekana – muszą wykazywać dużą odporność na ścieranie, bo wielokrotnie zaciskają się na powierzchni tłoczyska.
Sprężyny: W blokadach fail-safe odpowiadają za zacisk w chwili zaniku ciśnienia. Muszą być wykonane z materiałów sprężystych o wysokiej wytrzymałości zmęczeniowej.

11. Kwestia masy i bezwładności

Lekka konstrukcja: Dzięki aluminiowej tulei masa jest niższa, co oznacza mniejsze obciążenie układu pneumatycznego i szybszą reakcję siłownika.
Siła bezwładności: Przy długich skokach i szybkich ruchach dobrze jest mieć świadomość sił dynamicznych. Regulowana amortyzacja minimalizuje negatywne skutki tych sił.

12. Odporność na warunki środowiskowe

Wilgoć i woda: Anodowane aluminium i opcjonalnie stal nierdzewna w tłoczysku pozwalają na kontakt z cieczami, np. w myjniach czy przemysłach przetwórczych.
Zapylenie: Dobre uszczelki i zgarniacz tłoczyska zapewniają ochronę wewnętrznych elementów siłownika.
Temperatura: Już wspomniane wcześniej – standard do +80°C, wyższe w przypadku VITON.

13. Certyfikacja spożywcza i farmaceutyczna

Atesty materiałowe: W niektórych wersjach producenci zapewniają certyfikaty na zgodność z FDA lub innymi normami higieny, co gwarantuje, że siłownik nie wprowadza zanieczyszczeń do produktu.
Gładkie, wolne od szczelin powierzchnie: Szczególnie w tulei kształtowej brak zewnętrznych prętów tie-rod ogranicza miejsce odkładania się brudu.

14. Śruby i łączniki montażowe

Stal ocynkowana lub nierdzewna: Przy korozyjnych środowiskach warto rozważyć wersję z nierdzewnymi śrubami, nakrętkami i końcówkami tłoczyska.
Wzmocnione gwinty: W aplikacjach z częstym dokręcaniem/odkręcaniem lub narażonych na wstrząsy stosuje się gwinty o podwyższonej trwałości (np. helicoil).

15. Minimalizacja tarcia w blokadzie

Wysokiej jakości powłoki na tłoczysku (np. chrom twardy, ewentualnie chrom polerowany) zmniejszają opory przy uruchamianiu i zwalnianiu lock unitu.
Dedykowane środki smarne: Jeśli blokada zaciska się regularnie (nie tylko awaryjnie), konserwacja bywa kluczowa, aby uniknąć zjawiska zatarcia czy mikroudarów.

16. Konserwacja i wymiana części

Okresowe przeglądy: Zaleca się co kilka tysięcy cykli sprawdzać stan zgarniacza, uszczelnienia tłoczyska, dławika amortyzacji.
Zestawy naprawcze: Producent (CPP PREMA) oferuje komplety oringów, pierścieni i innych części, ułatwiając regenerację. Wymiana jest prosta dzięki modułowej budowie ISO 15552.

17. Montaż blokady na wydłużonym tłoczysku

Dokładne frezowanie: Tłoczysko w części wydłużonej musi mieć odpowiedni wymiar i powierzchnię, aby lock unit pracował prawidłowo.
Brak uszkodzeń krawędzi: Niedopuszczalne jest zarysowanie czy zdeformowanie wydłużenia, bo może to skutkować nierównomiernym zaciskiem.
Czujniki: Opcjonalnie lock unit można wyposażyć w czujnik potwierdzający stan „zablokowano” – przydatne w zintegrowanym systemie bezpieczeństwa.

18. Specjalne wykonania

ATEX: W strefach zagrożonych wybuchem producent może oferować wersje siłownika z certyfikacją zgodną z dyrektywą ATEX (np. brak elementów iskrzących).
Wysokie ciśnienie: Choć standard to 10 bar, w niektórych niestandardowych rozwiązaniach można zamówić siłowniki do 16 bar, ale to zawsze wymaga konsultacji z producentem i adekwatnych materiałów.

19. Przewaga anodowanego aluminium nad innymi stopami

Niska masa: To wpływa korzystnie na szybkość ruchu, mniejsze zużycie powietrza, łatwiejsze manewrowanie przy montażu.
Odporność na korozję: Dzięki anodowaniu, aluminium jest zdecydowanie bardziej odporne na działanie czynników atmosferycznych i chemicznych, co przedłuża żywotność siłownika w porównaniu do stali węglowej bez zabezpieczenia.

Prawidłowe zainstalowanie siłowników pneumatycznych ISO 15552/ISO 6431 z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą tłoczyska [AB] to klucz do ich niezawodnej pracy i długiej żywotności. Poniższa instrukcja dotyczy zarówno wariantów z tuleją kształtową, jak i konstrukcji tie-rod, uwzględniając dodatkowe aspekty związane z mechanizmem blokującym.

1. Przygotowanie i weryfikacja przesyłki

Sprawdź opakowanie: Upewnij się, że siłownik wraz z akcesoriami (jeśli zamówione) jest kompletny i nieuszkodzony podczas transportu.
Zidentyfikuj model: Porównaj dane z tabliczki (średnica, skok, wydłużenie tłoczyska, rodzaj uszczelnień) z zamówieniem.
Zapoznaj się z dokumentacją: Producent CPP PREMA załącza kartę katalogową i/lub instrukcję. Przeczytaj ją, zwłaszcza jeśli jest to pierwszy montaż takiego typu siłownika.

2. Przygotowanie stanowiska montażowego

Czystość otoczenia: Zanieczyszczenia (opiłki, pył, oleje) mogą wnikać do wnętrza siłownika, osłabiając żywotność uszczelnień.
Niezbędne narzędzia: Klucze dynamometryczne do dokręcania śrub z odpowiednim momentem, zestaw wkrętaków, pasujące klucze do przyłączy pneumatycznych.
Środki uszczelniające: Pasta do gwintów lub taśma teflonowa w rozsądnej ilości (unikać nadmiaru, który może dostać się do układu).

3. Wybór i montaż uchwytów

Rodzaj uchwytu: Zależy od typu montażu (łapy boczne, kołnierz czołowy, wahacz, mocowania MP2 itd.). Wszystkie muszą być zgodne z wymiarami ISO 15552.
Osie i wyosiowanie: Upewnij się, że ruch tłoczyska będzie w jednej linii z obciążeniem. Błędy w osiowości mogą prowadzić do sił bocznych i szybszego zużycia.
Zalecenia producenta: Każda średnica i skok mają określone maksymalne momenty zginające i obciążenia dopuszczalne.

4. Montaż siłownika z wydłużonym tłoczyskiem

Ustawienie blokady: Z reguły mechanizm lock unit mocuje się do konstrukcji maszyny w miejscu, gdzie wydłużony odcinek tłoczyska wsunie się w zacisk blokujący.
Pasowanie: Przy instalacji sprawdź, czy powierzchnia tłoczyska w strefie blokady jest wolna od uszkodzeń i zanieczyszczeń. Każda rysa może utrudnić pracę lock unitu.
Ostrożna praca: Nie należy uderzać w wydłużone tłoczysko ani używać go jako dźwigni do przenoszenia siłownika, gdyż grozi to wygięciem.

5. Podłączenia pneumatyczne

Wybór zaworów: Najczęściej stosuje się standardowe zawory 5/2 lub 5/3. W zależności od aplikacji i sterowania można też użyć zaworów proporcjonalnych czy zaworów bezpieczeństwa.
Filtrowanie i redukcja: Zaleca się co najmniej filtr 10 µm, aby zapobiegać wnikaniu drobin do siłownika. Reduktor ciśnienia ustawia wartości robocze (zwykle 6–8 bar).
Złączki i szczeliny: Należy ostrożnie stosować taśmę teflonową. Nadmiar może się oderwać i trafić do wnętrza siłownika, zatykając dławiki.

6. Początkowe uruchomienie i regulacja amortyzacji

Wstępne ciśnienie: Zanim rozpędzisz siłownik do docelowych parametrów, podaj obniżone ciśnienie (np. 2–3 bar).
Test ruchu: Sprawdź płynność wysuwu i wsuwu przy wolnej prędkości, obserwując ewentualne wycieki i nienaturalne dźwięki.
Amortyzacja: W pokrywach znajdują się iglice regulacyjne. Wkręcanie zmniejsza przepływ powietrza, wydłużając fazę wyhamowania tłoka; wykręcanie przyspiesza ruch końcowy. Ustaw tak, by tłok nie uderzał gwałtownie w pokrywę.

7. Integracja mechanizmu blokady

Symulacja awarii: Zanotuj, jak zachowa się blokada przy braku ciśnienia. Jeśli jest to lock unit fail-safe, w momencie odcięcia powietrza powinna automatycznie zablokować tłoczysko.
Potwierdzenie położenia: Niektóre blokady posiadają czujniki krańcowe (np. styk NC/NO), które można spiąć ze sterownikiem PLC. Warto przeprowadzić test czytelności sygnałów i logiki w programie.
Manualne odblokowanie: Upewnij się, że w przypadku konieczności ręcznego odblokowania (np. przez naciśnięcie dźwigni czy doprowadzenie dodatkowego ciśnienia) procedura jest intuicyjna i bezpieczna.

8. Pierwsza próba w docelowych warunkach

Stopniowe zwiększenie ciśnienia: Od 2–3 bar do standardowych 6–8 bar, stale monitorując pracę siłownika.
Obserwacja cyklu: W pełnym ruchu wysuwu i wsuwu zwróć uwagę na drgania, hałas i ewentualne wycieki powietrza z pokryw lub przyłączy.
Czujniki położenia: Jeśli używane, skalibruj je pod żądane pozycje krańcowe lub pośrednie.

9. Bezpieczeństwo i konserwacja

Procedury Lockout-Tagout (LOTO): Przy jakiejkolwiek ingerencji w siłownik (wymiana uszczelnień, naprawa) odetnij zasilanie powietrzem, a siłownik zablokuj w pozycji bezpiecznej (może to się dziać poprzez sam mechanizm lock unitu lub zawór odcinający).
Regularne przeglądy: Co pewien czas (np. co 100–500 tys. cykli lub co 6–12 miesięcy w zależności od intensywności pracy) przeprowadzaj kontrole stanu uszczelnień i elementów blokady.
Wymiana uszczelnień: Dzięki konstrukcji ISO 15552 wystarczy rozkręcić pokrywy i wyciągnąć tłok, by założyć nowe oringi, zgarniacze, pierścienie prowadzące.

10. Montaż w pionie i ryzyko opadania

Szczególna rola blokady: W ruchach pionowych (np. unoszenie ładunku), blokada zapewnia kluczowe bezpieczeństwo. W razie zaniku ciśnienia tłoczysko nie cofa się, a ładunek nie spada.
Dodatkowe prowadnice: Dla wysokich skoków lub ciężkich ładunków należy użyć prowadnic bocznych, aby uniknąć obciążenia skrętnego tłoczyska.

11. Połączenia elektryczne (czujniki, sygnały)

Kable i peszle: Poprowadź kable czujników magnetycznych lub krańcowych w sposób zapobiegający ich uszkodzeniu przez ruch siłownika.
Sprawdzenie sygnału: Jeśli mechanizm blokady ma własny czujnik stanu, warto przetestować go z PLC – ustawić logikę warunkującą kolejne ruchy od stanu „zablokowany” bądź „odblokowany”.

12. Rozwiązywanie typowych problemów

Trudności z odblokowaniem: Jeżeli lock unit nie zwalnia tłoczyska, być może mechanizm jest zabrudzony lub sprężyna się zacięła. Wyczyść, nasmaruj zgodnie z zaleceniami producenta.
Nadmierne wibracje: Skontroluj, czy amortyzacja jest właściwie ustawiona, a wyosiowanie siłownika prawidłowe.
Wycieki: Mogą wynikać z niedostatecznego dokręcenia pokryw lub zużycia uszczelnień. Sprawdź moment dokręcania, rozważ wymianę oringów.

13. Ewentualne zmiany i modernizacje

Zamiana typu uszczelnień: Jeśli warunki temperatury czy chemikaliów uległy zmianie, można wymienić NBR na VITON.
Przedłużenie skoku: Nie jest możliwe proste dołożenie kolejnych mm wydłużenia do tłoczyska – trzeba zamówić nowy siłownik lub skonsultować się z producentem.
Dodanie czujników: Rowki w tulei kształtowej i obejmy do tie-rod ułatwiają montaż nowych sensorów położenia.

14. Montaż blokady – szczegółowe uwagi

Frezowanie i wymiarowanie tłoczyska: Musi być perfekcyjnie wykonane, aby lock unit nie zacinał się.
Lubryfikacja: Mechanizm blokujący często wymaga minimalnej warstwy smaru, co redukuje tarcie przy zacisku.
Kontrola siły zacisku: Niektóre blokady mają śrubę lub nakrętkę do regulacji sprężyny. Ustawiając siłę, zapewniamy pewność trzymania, ale unikamy zbyt wielkiego docisku, który mógłby zarysować tłoczysko.

15. Minimalizacja przestojów

Szybkie procedury serwisowe: Dzięki standardowi ISO wiele części jest wymiennych, a dostępność zestawów naprawczych u producenta (CPP PREMA) zapewnia sprawną konserwację.
Pamiętaj o dokumentacji: Zapisuj daty przeglądów, wymian uszczelnień i ew. napraw blokady, aby lepiej planować kolejne.

16. Współpraca z systemami bezpieczeństwa

LOTO: Lockout-Tagout pozostaje kluczową procedurą, zwłaszcza przy maszynach, w których siłowniki wykonują ruch pionowy.
Kurtyny świetlne: Jeżeli w strefie pracy siłownika zastosowano barierę bezpieczeństwa, blokada tłoczyska może współdziałać z logiką bezpieczeństwa – w momencie naruszenia bariery tłoczysko się blokuje, zapobiegając ruchowi.

17. Testy końcowe

Po pierwszych kilkunastu cyklach: Sprawdź, czy nie ma wycieków przy gwintach, szpilkach lub pokrywach, a tłoczysko jest wolne od rys.
Symulacja utraty ciśnienia: Upewnij się, że blokada faktycznie przejmuje kontrolę i unieruchamia tłoczysko.
Ocena prędkości i siły: Zweryfikuj, czy aktualna konfiguracja zaworów zapewnia oczekiwaną dynamikę ruchu, a siłownik generuje wystarczającą siłę w danej aplikacji.

18. Zakres konserwacji i narzędzi diagnostycznych

Wizualna kontrola: Najłatwiejsza i najbardziej dostępna metoda – sprawdzanie stanu uszczelnień, tłoczyska i pracy mechanizmu blokady.
Pomiar spadku ciśnienia: Przy włączonym siłowniku można obserwować, czy system traci ciśnienie w spoczynku, co sugerowałoby nieszczelności.
Termowizja: W skrajnych przypadkach, przy bardzo wysokich prędkościach, warto monitorować wzrost temperatury siłownika, co może świadczyć o nadmiernym tarciu.

19. Uwagi do aplikacji w trudnych środowiskach

Wysoka wilgotność lub kontakt z wodą: Zaleca się wybierać wersje z elementami nierdzewnymi (tłoczysko, śruby).
Zapylenie: Częste czyszczenie tłoczyska i zgarniacza oraz użycie filtra w układzie powietrza.
Temperatura skrajna: Wersje uszczelnień dostosowanych do wysokich czy niskich temperatur. Stosuj dodatkowe izolacje lub chłodzenie, jeśli wymaga tego aplikacja.

W sekcji FAQ znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące siłowników pneumatycznych ISO 15552/ISO 6431 z wydłużonym tłoczyskiem do montażu blokady tłoczyska [AB]. Celem jest rozwianie wątpliwości zarówno inżynierów, jak i użytkowników bezpośrednio eksploatujących te napędy w zakładach przemysłowych.

Pytanie 1: Czym siłowniki z blokadą tłoczyska różnią się od standardowych modeli ISO?

Odpowiedź: Mają przedłużone tłoczysko, na którym można zainstalować mechanizm lock unit. Ten element umożliwia mechaniczne unieruchomienie tłoka niezależnie od ciśnienia w układzie, co zwiększa bezpieczeństwo i kontrolę ruchu.

Pytanie 2: Czy blokada jest wbudowana w siłownik, czy montowana osobno?

Odpowiedź: Blokada jest osobnym modułem (np. typu 10.037E, 10.037F). Sam siłownik ma jedynie wydłużone tłoczysko, aby zapewnić miejsce na instalację lock unitu. Mechanizm montuje się na ramie maszyny lub innym stabilnym elemencie.

Pytanie 3: Jaką siłę blokady może wytrzymać tłoczysko?

Odpowiedź: Zależy od konkretnego modelu blokady i średnicy siłownika. W specyfikacjach producenta (CPP PREMA) znajdziesz informacje o maksymalnej sile trzymania. Warto uwzględnić pewien zapas, aby uniknąć przeciążeń prowadzących do odkształceń tłoczyska.

Pytanie 4: Czy wersje z tuleją kształtową ([016PB]) i tie-rod ([016AB]) różnią się trwałością?

Odpowiedź: Obie konstrukcje są zgodne z ISO 15552/ISO 6431 i zapewniają wysoką wytrzymałość. W praktyce wybór podyktowany jest preferencjami – tuleja kształtowa ułatwia czyszczenie, tie-rod bywa postrzegana jako lepsza przy bardzo dużych skokach. Jednak obie spełniają podobne standardy trwałości.

Pytanie 5: Czy mogę zastosować te siłowniki w wysokiej temperaturze (powyżej 80°C)?

Odpowiedź: Tak, o ile zamówisz wersję z uszczelnieniami VITON (FKM), które pozwalają na pracę do +150°C. Pamiętaj jednak, że inne elementy (np. powłoki, smar) też muszą być dostosowane do takich warunków.

Pytanie 6: Czy siłowniki z wydłużonym tłoczyskiem sprawdzą się w niskich temperaturach (poniżej -20°C)?

Odpowiedź: Z reguły standardowe uszczelnienia twardnieją przy -20°C. Jeśli potrzebujesz pracy w dużym mrozie, poszukaj elastomerów dedykowanych do cold temperatures i upewnij się, że producent zapewnia takie rozwiązanie.

Pytanie 7: Jak szybko mogą pracować siłowniki z blokadą?

Odpowiedź: Ich maksymalna prędkość ruchu bywa podobna do standardowych siłowników (nawet do kilku m/s w skrajnych przypadkach). Sama blokada nie ogranicza prędkości, o ile nie jest aktywowana w trakcie ruchu (co byłoby niewskazane). Rzeczywista prędkość zależy też od przepływu powietrza i dławienia.

Pytanie 8: Czy można blokować siłownik w dowolnym położeniu tłoczyska?

Odpowiedź: Tak, blokada zaciska się na przedłużonej części tłoczyska w punkcie, w którym się z nią styka. Oznacza to możliwość zablokowania w różnych położeniach, o ile konstrukcja lock unitu jest na to przystosowana (niektóre blokady projektuje się głównie do pozycji krańcowych).

Pytanie 9: Czy blokadę można zwolnić ręcznie w razie potrzeby?

Odpowiedź: Wiele lock unitów posiada mechanizm ręcznego zwolnienia (np. dźwignię) lub wymaga doprowadzenia ciśnienia do osobnego kanału. Dzięki temu można zdemontować siłownik czy zwolnić go w trybie awaryjnym bez konieczności użycia narzędzi specjalistycznych.

Pytanie 10: Co w wypadku, gdy tłoczysko jest obciążone dużą masą i dojdzie do spadku ciśnienia?

Odpowiedź: Mechaniczna blokada przytrzyma tłoczysko, zapobiegając opadnięciu ładunku. Trzeba jedynie upewnić się, że siła blokady przekracza sumaryczne siły działające na tłoczysko (grawitacja, inercja).

Pytanie 11: Czy częstość aktywacji blokady ma wpływ na jej zużycie?

Odpowiedź: Tak, każdy cykl blokowania/odblokowania to mikroobciążenie podzespołów lock unitu. Jeśli blokada działa często, należy uwzględnić szybsze zużycie szczęk czy sprężyn. Regularna konserwacja i ewentualne smarowanie przedłużą żywotność.

Pytanie 12: Jak dbać o tłoczysko w strefie blokady, by zapobiec uszkodzeniom?

Odpowiedź: Kluczowe jest unikanie zarysowań i wgnieceń. Przed pierwszym montażem blokady wyczyść powierzchnię wydłużonego tłoczyska, a w trakcie eksploatacji regularnie usuwaj pył i smaruj (jeśli producent to zaleca).

Pytanie 13: Czy siłownik z blokadą jest dużo cięższy od standardowego?

Odpowiedź: Różnica masy wynika głównie z wydłużonego tłoczyska. Zwykle nie jest duża w porównaniu do całego siłownika, ale warto uwzględnić w obliczeniach obciążenia maszyny, zwłaszcza przy długich skokach.

Pytanie 14: Jakie zawory sterujące są zalecane?

Odpowiedź: Standardowe zawory 5/2 lub 5/3 są wystarczające do klasycznego sterowania ruchem siłownika. Jeśli potrzebujesz precyzyjnej kontroli, możesz użyć zaworów proporcjonalnych. Pamiętaj, by uwzględnić zawory odcinające bezpieczeństwa, jeśli wymaga tego aplikacja.

Pytanie 15: Jak wygląda serwis i dostępność części?

Odpowiedź: CPP PREMA zapewnia zestawy naprawcze (uszczelki, pierścienie prowadzące, zgarniacze) oraz wsparcie techniczne. W razie intensywnego użytkowania można szybko wymienić kluczowe elementy we własnym zakresie, bez długotrwałego przestoju.

Pytanie 16: Czy da się przedłużyć skok lub wydłużenie tłoczyska po zakupie?

Odpowiedź: Z reguły nie jest to możliwe, bo wymagałoby ingerencji w konstrukcję tulei i tłoczyska. Jeśli potrzebujesz większego skoku bądź innego wydłużenia, zamów od razu właściwy model lub skonsultuj się z producentem co do wykonania specjalnego.

Pytanie 17: Czy można łączyć czujniki położenia tłoka z sygnałem blokady?

Odpowiedź: Tak, wiele firm integruje sygnały z reed/hall na siłowniku i czujnik stanu blokady w sterowniku PLC. W ten sposób można tworzyć złożone logiki zabezpieczeń, warunkujących kolejne ruchy od osiągnięcia pożądanej pozycji i zablokowania.

Pytanie 18: Czy siłowniki z blokadą nadają się do ATEX?

Odpowiedź: Jeśli producent oferuje wersję ATEX (uwzględniającą brak iskrzenia, odpowiednie materiały i certyfikaty), to tak. Standardowo jednak trzeba zweryfikować, czy lock unit i wszystkie elementy spełniają wymogi stref wybuchowych.

Pytanie 19: Jak dbać o mechanizm blokady, by nie tracił swoich właściwości z czasem?

Odpowiedź: Regularne czyszczenie i smarowanie części zaciskowych, unikanie nadmiernego obciążenia poza specyfikacją, sprawdzanie stanu sprężyn (jeśli to blokada fail-safe). Dodatkowo producent może zalecić okresową wymianę niektórych podzespołów lock unitu.

Pytanie 20: Dlaczego właśnie siłowniki CPP PREMA z wydłużonym tłoczyskiem i blokadą [AB]?

Odpowiedź: Ponieważ CPP PREMA łączy wieloletnie doświadczenie w produkcji pneumatyki z rygorystycznym przestrzeganiem norm ISO, zapewniając wysoką jakość wykonania. Dostępność zestawów naprawczych, różnorodność średnic i skoków, opcje uszczelnień (NBR, PU, VITON) i możliwość modyfikacji materiałowych sprawiają, że te siłowniki są wszechstronne. Dodatkowo mechaniczna blokada tłoczyska radykalnie podnosi poziom bezpieczeństwa i chroni przed niekontrolowanym ruchem w aplikacjach przemysłowych.

Regionalni specjaliści